Mühendislik Nedir ve Başlıca Mühendislik Dalları Nelerdir?

Mühendislik, bilim ile teknoloji arasında bir köprü niteliğinde olan bir disiplindir. Modern dünyanın inşasında önemli bir yere sahiptir. Bu yazı ile Mühendislik nedir ve başlıca mühendislik dalları nelerdir? sorularının cevabını sizlere aktarmış olacağız. Başlıca mühendislik bölümleri ile ilgili gerekli bilgilere bu içerikle ulaşabilirsiniz.

Mühendislik Nedir?

Mühendislik nedir, sorusu ile aklımıza çok geniş ve detaylı bir tanımlama gelse de genel olarak mühendislik, problemleri çözebilmek için gerekli olan bilim ve matematiğin uygulanmasıdır diyebiliriz. Mühendisler, bir şeylerin nasıl çalıştığını anlar ve bilimsel keşiflerin pratik hayatta kullanımı için yöntemler bulur. Bilim adamları ve mucitler genellikle insanlığın yaşam koşullarını iyileştiren yenilikler için uğraş verirler. Ancak bu yenilikleri kullanılabilir bir araç haline ise mühendisler getirir.

“Evrenin Rahatsız Edilmesi” isimli kitabın yazarı (Sloan Vakfı, 1981), fizikçi Freeman Dyson, mühendislik nedir sorusu için bu kitabında şöyle demiştir:

“İyi bir bilim adamı, orjinal fikirlere sahip bir kişidir. İyi bir mühendis, mümkün oldukça az orjinal fikirle çalışarak bir tasarım yapan kişidir. Mühendislikte, kendini beğenmiş kişiler yoktur.“

Mühendislik Tarihi

Mühendisliğin tarihi insan uygarlığı tarihinin parçalarından birisidir. Günümüzde, Giza piramidi, Stonehenge, Parthenon tapınağı ve Eyfel kulesi mühendislik mirasının anıtları olarak durmaktadırlar. Günümüz mühendisleri sadece Uluslararası Uzay İstasyonu gibi muazzam büyüklükteki yapılar inşa etmekle kalmıyor. Aynı zamanda, insan genetiğinin ve daha iyi, daha küçük bilgisayar çiplerine haritalar oluşturuyorlar.

Mühendislik Eğitimi

Mühendislik eğitimi; fen, teknoloji, mühendislik ve matematik alanları hakkında bilgi sahibi olabilmek için motive eden disiplinlerarası bir müfredat olan STEM eğitim sisteminin temel yapı taşlarından birisidir.

En İyi Mobil Mühendislik Uygulamaları

Bir Mühendis Ne yapar?

Mühendisler, çok farklı çeşitlilikte ürünleri ve sistemleri tasarlar, değerlendirir, geliştirir, test eder, revize eder, kurulumunu, denetlemesini ve bakımını yapar. Ayrıca, malzemeleri ve iş akış süreçlerini ön görür ve belirler, üretim ve yapım aşamalarını denetler. Hata analizleri yapar, danışmanlık hizmetleri verir. Yüksek okul ve üniversitelerde mühendislik alanı ile ilgili dersleri verir.

Mühendis Kimdir?

Başlıca Mühendislik Dalları Nelerdir ?

Mühendislik bilimi çok sayıda özel dallara ayrılmıştır. Başlıca mühendislik dalları:

Makine Mühendisliği 

Makine, ekipman ve bileşenlerin tasarımlarının, imalatının, denetimlerinin ve bakım süreçlerinin yanı sıra bunların durumunu ve performanslarını izlemek için gerekli olan kontrol sistemleri ve cihazları da içerir. Bu alan çok geniş kapsamlı olup genel olarak otomotiv, inşaat sektörünü ve tarım makineleri, endüstriyel tesisleri ve daha birçok çeşitlilikteki araç ve gereçleri içermektedir. Makine mühendisliği ile ilgili yazdığımız ayrıntılı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Elektrik ve Elektronik Mühendisliği

Elektrikli ve elektronik cihazların, makinelerin ve sistemlerin tasarımı, testi, üretimi, kontrolü, performansın izlenmesi ve denetlenmesi gibi süreçleri kapsamaktadır. Bu sistemler mikro boyuttaki devrelerden ulusal güç üretim ve iletim santrallerine kadar büyük ölçekte değişiklik göstermektedir.

İnşaat Mühendisliği

Otoyollar, demiryolları, köprüler, tüneller, barajlar ve havaalanları gibi büyük ölçekteki yapı projelerinin tasarımını, yapım sürecini, bakımını ve denetimlerini kapsamaktadır. İnşaat mühendisliği ile ilgili ayrıntılı içeriğimize buradan ulaşabilirsiniz.

Uzay Mühendisliği

Uçak ve uzay araçlarının yanı sıra uçak gövdesi, enerji santrali, kontrol ve güdümlü sistemler, elektrik ve elektronik sistemler, iletişim ve navigasyon gibi cihazların parçalarının ve bileşenlerinin tasarımını, imalatını ve test aşamalarını içermektedir.

Nükleer Enerji Mühendisliği

Nükleer radyosyonun üretilmesi, kontrol edilmesi ve tespiti ile ilgili ekipman, sistem ve süreçlerin tasarımını, üretimini, işletilmesini ve test edilmesini içerir. Bu sistemler, elektrik santralleri ve gemileri, radyoizotop üretimi ve araştırması için kullanılan parçacık hızlandırıcıları ve nükleer reaktörleri içermektedir. Ayrıca, nükleer enerji mühendisliği insanları radyosyonun zararlı etkilerinden korunmasını da içermektedir.

Enerji Sistemleri Mühendisliği

Enerji sistemleri mühendisliği her türlü enerji üretim tesisinin ve teknolojisinin tasarlanması,üretilmesi,analizi ve verimlerinin arttırılması gibi konuları içerir. Ülkemizde popülerliği giderek artan bu bölüm için ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Biyomedikal Mühendisliği

Tıp uygulamalarında kullanılan sistemlerin, ekipmanların ve cihazların tasarlanmasıdır. Ayrıca, bunlar için ihtiyaçların belirlenmesi ve karşılanması da vardır. Bunun için doktorlar, hemşireler, teknisyenler, terapistler ve araştırmacılar dahil olmak üzere tıp dünyası ile yakın bir şekilde çalışmayı içerir.

Biyomedikal Mühendisliği Nedir?

Kimya Mühendisliği

Ham maddelerin rafine edilmesi ve ürünlerin üretimi için gerekli olan kimyasalların karışımı ve işlenmesi için ekipman, sistem ve aşamaların tasarlanmasını kapsamaktadır.

Kimya Mühendisliği Nedir?

Bilgisayar Mühendisliği

Bilgisayar donanımını oluşturan bileşenlerin, sistemlerin, ağların ve yazılımların tasarlanmasını içerir. Ayrıca yazılım mühendisliği de bilgisayar mühendisliğinin bir alt dalıdır ve programlamaya yönelik bir bölümdür.

Endüstri Mühendisliği

Üretim, malzeme işlenmesi ve herhangi bir çalışma ortamı için gerekli olan tesislerin, ekipmanların, sistemlerin ve süreçlerin en verimli şekilde tasarlanması ve optimize edilmesini sağlamayı kapsamaktadır. Endüstri mühendisleri genellikle fabrikalarda da planlama ve organizasyon gibi konularda görev alarak üretim verimliliğini arttırmaya çalışırlar.

Endüstri Mühendisliği Nedir?

Çevre Mühendisliği

Havayı, suyu ve toprağı etkileyen kirlilik faktörlerinin önlenmesi, azaltılması ve bertaraf edilmesini içermektedir. Ayrıca kirlilik seviyelerini ölçer ve tespit eder. Kirlilik kaynaklarını belirler, temizler, rehabilite eder. Yerel, eyalet ve federal yönetmeliklere uyulmasını sağlar. Çevre mühendisliği ile ilgili ayrıntılı bilgiye “Çevre Mühendisliği Nedir?” içeriğimizle ulaşabilirsiniz.

Diğer mühendislik bölümleri:

• Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
• Mekatronik Mühendisliği
• Maden Mühendisliği
• Yazılım Mühendisliği
• İnşaat Mühendisliği
• Otomotiv Mühendisliği
• Jeoloji Mühendisliği
• Harita Mühendisliği
• İmalat Mühendisliği
• Fizik Mühendisliği
• Matematik Mühendisliği
• Endüstriyel Tasarım Mühendisliği
• Uçak Mühendisliği
• Gıda Mühendisliği
• Ziraat Mühendisliği
• Tekstil Mühendisliği
• Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği
• Orman Mühendisliği
• Geomatik Mühendisliği
• Deprem Mühendisliği
• Jeoloji Mühendisliği
• Jeofizik Mühendisliği
• İşletme Mühendisliği
• Genetik Mühendisliği
• Gemi Mühendisliği
• Yapay Zeka Mühendisliği

Tüm bu mühendislik dallarından bağımsız olarak da çalışma hayatında ilgi ve yeteneğinize göre farklı mühendislik unvanları da alabilirsiniz. Firmalarda çalışan mühendislerin iş pozisyonları genellikle aşağıdaki gibidir.

• Ar-Ge Mühendisi
• Satış Mühendisi
• Kalite Kontrol Mühendisi
• Üretim Mühendisi
• Proje Mühendisi
• Satın Alma Mühendisi
• Saha Mühendisi

Mühendislik Okumak İsteyenlere Tavsiyeler

Farklı uzmanlık dalları arasında genellikle önemli bir çakışma söz konusudur. Bu nedenle mühendisler, uzman oldukları alanların yanı sıra farklı mühendislik dallarında da  genel bir bilgi birikimine ve anlayışa sahip olmaları gerekmektedir. Örneğin, bir uzay mühendisinin makine mühendisliğinin gerektirdiği prensipleri uygulaması gerekir ve bir nükleer enerji mühendisinin elektrik mühendisliği konusunda bilgi birikimine ihtiyacı olduğu bilinmelidir.

Özellikle mühendisler, matematik, fizik, bilgisayar destekli tasarım ve simülasyon gibi bilgisayar uygulamaları üzerinde iyi bir bilgi birikimine sahip olmaları gerekmektedir. Bu nedenle birçok üniversite programı, öğrencileri belirli bir alana yöneltip o alanda uzmanlaşmadan önce çok farklı konularda temel mühendislik eğitimleri vermektedir.

Bizi mağaralardan çıkaran; Bizi ay’a götüren mühendislikti; ve eğer yıldızlara ulaşırsak, bizi oraya götüren yine mühendislik olacaktır. Sahip olduğumuz bilgiler arttıkça, mühendisler daha fazla bilimsel keşif için daha pratik yollar bulmak için yeni fırsatlara sahip olacaklardır.

Yazar James A. Michener, “Uzay” adlı romanında yazdığı gibi (Fawcett, 1983), “Bilim adamları, harika şeyler yapmanın hayalini kurar. Mühendisler onların hayalini yapar.“

Bu yazımızla mühendislik nedir ve başlıca mühendislik dalları nelerdir ? sorularına umarım yanıt almışsınızdır. Eğer sormak istediğiniz sorular, görüş ve önerileriniz varsa yorum olarak belirtmeyi unutmayın.