Deprem Mühendisliği Nedir? Deprem Mühendisi Kimdir?

Türkiye’de meydana gelen depremlerden sonra pek çok kişinin merak ettiği deprem mühendisliği bölümü hakkında gerekli bilgileri bu yazımızda ele aldık.

Deprem Mühendisliği Nedir?

Deprem mühendisliği, deprem riski olan bölgeleri tespit eden ve bu bölgeleri depremden korumak için çeşitli araştırmalar yapan bir mühendislik alanıdır. Deprem mühendisliği, inşaat mühendisliği, geomatik mühendisliği, jeoloji mühendisliği, makine mühendisliği, kimya mühendisliği ve fizik gibi alanların alt sınıfında yer alır. Ayrıca ekonomi, sosyal bilimler ve nükleer enerji gibi disiplinler ile de çalışır.

Deprem mühendisliği bölümünde depremin çevre ve şehir üzerinde olası etkilerini görmek amacıyla pek çok çalışma yapılır. Bununla birlikte binaların depreme dayanıklılığını test etmek için araştırma ve geliştirme çalışmaları yürütülür.

Deprem Mühendisi Ne Yapar?

Deprem mühendisliği bölümünden mezun olan kişiler deprem mühendisi olarak çeşitli iş yerlerinde çalışabilir. Deprem mühendisi olan kişiler depremin kaynağını tespit ederek bu konuyla ilgili pek çok çalışma yapar. Aktif fay hatlarının nereden geçtiğini saptayarak bu hatlarla ilgili araştırmalar yapar. Ayrıca bu hatların haritalandırılması için sorumluluk alır.

Deprem mühendisi şehirlerdeki binaların ve diğer beşeri unsurların altyapılarının depreme dayanıklı olup olmadığını test eder. Sismik çalışmalar yaparak deprem esnasında olası sonuçları tahmin etmeye çalışır. Sadece binaları değil, tarihi yerleri ve müzeleri de depreme dayanıklı hale getirmek için araştırmalar yapar. Enerji ve sanayi tesislerinin ve üretim merkezlerinin depreme dirençli bölgelere inşa edilmesi için yetkilerle ortak çalışma yapar.

Depreme dayanıklı olmayan binaların güçlendirilmesi için farklı mühendislik alanlarıyla birlikte çalışır. Depreme dirençli inşaat malzemelerinin kullanılıp kullanılmadığını denetler. Binaların yanı sıra deniz, volkan gibi doğal oluşumların da sismik hareketlerini gözlemler. Yapılan gözlemler sonucu olabilecek depremle ilgili çeşitli tahminler yürütür.

Depremin kuvvetli olduğu yerlerin özelliklerini inceleyerek bu yerin hareketleriyle ilgili bir rapor oluşturur. Ayrıca zemin ve saha analizleri yaparak yapı sağlığı izleme sistemlerini kurar. Bunların yanında küçük ve büyük ölçekli yapıların dinamik testlerini yapmakla görevlidir. Zemin sıvılaşması görülen yerlerde de iyileştirme çalışmaları yapar.

Deprem sigortası olmayan binalarla ilgili gerekli işlemleri yerine getirir. Şehirler için deprem hasar senaryoları geliştirir ve bu senaryoya göre güçlendirime çalışmalarının yapılması için harekete geçer. Bunun yanı sıra depreme dayanıklı tasarım yönetmeliklerinin geliştirilmesi için gerekli birimlerle koordineli olarak çalışır. Kentsel dönüşüm yapılan yerlerde sismik araştırmalar yapar ve zeminin inşaat için uygun olup olmadığıyla ilgili rapor hazırlar. Depreme dayanıklı binaların tasarımı konusunda inşaat mühendisleriyle birlikte görev alır.

Deprem bölgesinde çalışmalar yapan personellerin iş sağlığı ve güvenliğinden sorumludur. Üniversiteler, yerel yönetimler, sivil toplum örgütler, meslek örgütler, uluslararası topluluklar ve araştırma merkezleriyle işbirliği yaparak toplumu deprem hakkında bilgilendirir. Deprem mühendisliği ile ilgili yapılan ulusal ve uluslararası araştırma sonuçlarını analiz eder. Ayrıca çeşitli kurum ve kuruluşlarda afet yönetimi konusunda eğitimler verir. Deprem güvenliğinin artırılması ve depremin yıkıcı etkisini önlemek için gereken çalışmalara katkıda bulunur.

Deprem Mühendisleri Nerelerde Çalışabilirler?

Deprem mühendisliği bölümünden mezun olan kişiler özel ya da kamu sektöründe faaliyet gösteren pek çok iş yerinde çalışabilir. Bu iş yerleri şu şekildedir:

• Afet ve Arama Kurtarma Dernekleri
• İçişleri Bakanlığı
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
• Rasathaneler
• İnşaat ve Müteahhitlik Firmaları
• Maden Şirketleri
• Yapı Denetim Firmaları
• Yerel Yönetimlerin Afet Yönetimi Birimleri

Deprem Mühendisliği Bölümü Hangi Üniversitelerde Var?

Türkiye’de deprem mühendisliği bölümü üniversitelerde ayrı bir bölüm olarak yer almaz. Fakat pek çok üniversitede yüksek lisans veya doktora programlarında anabilim dalı olarak bulunur. Bu anabilim dalı inşaat mühendisliği, jeoloji mühendisliği ve jeofizik mühendisliği gibi bölümlerin alt dalları arasındadır.

Deprem Mühendisliği Kaç Yıllıktır?

Deprem mühendisliği çeşitli üniversitelerin yüksek lisans ve doktora öğrenimlerinde yer alır. Yüksek lisansta en az iki yıl, doktorada ise en az dört yıllıktır.

Deprem Mühendisliği Dersleri

Deprem mühendisliği dersleri zorunlu ve seçmeli olarak ikiye ayrılır. Genel olarak dersler şu şekildedir:

• Mühendislik Sismolojisi
• Yapı Dinamiği
• Özel Betonlar ve Çevresel Etkilere Karşı Dayanım Tasarımı
• Sünek Çelik Yapı Sistemlerinin Tasarımı
• Yapıların Onarımı ve Güçlendirilmesi
• Yapısal Deprem Mühendisliği
• Deprem Mühendisliğine Giriş
• Yapıların Sismik Güvenilirlik Analizi
• Geoteknik Deprem Mühendisliğinde Modelleme ve Hesaplama
• Sismik Tehlike Değerlendirmesi
• Performansa Dayalı Sismik Değerlendirme ve Tasarım
• Makine Öğrenimi ile Deprem Hasar Tespiti
• Damperli Yapıların Tepki Kontrolü
• Deprem Dalgalarının Analizi
• Deprem Mühendisliğinde Deneysel Yöntemler
• Yapılarda Aktif ve Pasif Kontrol Yöntemleri
• Yapıların Deprem ve Tepki Analizi
• Deprem Mühendisliğinde Zemin ve Yapı Etkileşimi
• Yüksek Binaların Sismik Davranışı

Yukarıda yer alan dersler İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetimi Enstitüsü Deprem Mühendisliği Anabilim Dalı’nın yüksek lisans ve doktora dersleridir. Derslerin içeriğini öğrenmek ve krediler hakkında bilgi sahibi olmak için İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetimi Enstitüsü‘nün internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Sonuç

Türkiye’nin aktif deprem kuşağında bulunduğunu göz önüne alırsak, deprem mühendisliği bölümü oldukça önemlidir. Depreme dayanıklı binaların çoğalması ve var olan binaların güçlendirilmesi için gerekli tüm çalışmaları yapan bu mühendislik alanı, gelecekte değerli görülecek meslekler arasında yerini alacak gibi görünüyor. Siz de deprem mühendisliği hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için çeşitli kaynaklardan araştırma yapabilirsiniz. Bu yazımızı beğendiyseniz yorumlarınızı bizimle paylaşabilirsiniz.