Gelişmelerden haberdar olmak için bizi Google Haberler'den takip edin!
Çeşitli kaynak makinelerinden biri olan elektrik ark kaynağı diğerlerinden farklı çalışma prensibine sahiptir. Geçmişten günümüze kullanılan bu kaynak çeşidi iyi bir performans sergilediği gibi pratik bir kullanıma sahiptir. Bu yazıda bu kaynak türü hakkında merak edilen bilgilere yer verilecektir.
Elektrik Ark Kaynağı Nedir?
Elektrik ark kaynağı metalleri birleştirmek için yayagın olarak kullanılan füzyon işlemidir. Yoğun ısı kullanılarak iki parça arasında bulunan bağlantı metal eritilir ve bu ara erimiş bir dolgu metaliyle karışır. Metali eritmek için gereken sıcaklık 5000 dereceden fazladır. Bu sıcaklık kaynak yapılacak parça ile bağlantı boyunca hareket eden bir elektrot arasında oluşan elektrik arkı tarafından ortaya çıkar. Sıcaklık geçtikten sonra soğuma ve katılaşmanıın etkisisyle metalurjik bir bağ olur. Bağlantıdaki son kaynak her iki parçanın metalleriyle aynı direnme özelliklerini gösterir.
Elektrik ark kaynağı çeşitleri beşe ayrılır. Bunlar, örtülü elektrot ark kaynakları, gaz altı ark kaynakları, toz altı ark kaynakları, nokta veya punta kaynakları elektron ışık kaynaklarıdır. Bu çeşitlerin her biri farklı çalışma yöntemine sahip olduğu gibi çeşitli sektörlerde kullanılır. Elektrik ark kaynağı türünde kullanılan elektrot, kaynağın amacına göre birleştirme ve dolgu kaynağı elektrotları olmak üzere iki türe ayrılır. Birleştirme kaynağında kullanılan elektrotların oluşturduğu kaynak metalinin yüksek dayanım değerlerine, dolgun ve esnek yapıda olması istenir. Fakat dolgu kaynağında kaynak metalinin sert ve aşınmaya dayanıklı olması gereklidir.
Elektrik Ark Kaynağı Özellikleri Nelerdir?
Elektrik ark kaynağının çeşitli özellikleri vardır. Bu özellikler aşağıdaki gibidir:
- Bu yöntemde kaynak işlemi için gerekli olan ısı, bir kaynak akım üretecinin biri eksi (katod), diğeri artı (anod) olan çıkışlarının iletken kablolarla, birinin iş parçasına diğerinin ise elektrodun bağlandığı pense bağlanması ve elektrodun iş parçasına değdirilmesi sonucu oluşan ark aracılığıyla ortaya çıkar.
- Elektrodun iş parçasına değdiği an direncin en yüksek olduğu andır. Sıcaklıkta bu esnada en yüksek seviyeye çıkar. Bu durumda değme noktası kızarmaya başlar. Bu durumda ortaya çıkan metal buharları ve iyonizasyon nedeni ile hava iletken hale gelir. Bu durumda elektrod 1-2 mm geri çekilip oluşan arkı devam ettirerek kaynak işlemine başlanmış olur.
- Elektrik ark kaynağında kullanılan akım üreteçlerinin, doğru akım (DC) ve alternatif akım (AC) olmak üzere iki türü bulunmaktadır. Ayrıca hem DC hem de AC’da çalışan rektifayer tipi akım üreteçleri de kullanılır.
- Bütün kaynak yöntemlerinde kaynak bölgesinin havanın olumsuz etkisinden korunması gereklidir.
- Elektrik ark kaynak yönteminde kaynak bölgesini havanın olumsuz etkisinden elektrodun üzerinde bulunan örtünün oluşturduğu koruyucu gaz atmosferi sağlanır.
- Açık ve kapalı ortamlarda kullanılabilir.
- Fazla ekipman kullanılmasına gerek yoktur. Az maliyetli bir iş olmasıyla birlikte kullanımı kolaydır.
İlginizi Çekebilir: Kaynak Mühendisliği Nedir?
Elektrik Ark Kaynağı Makinesi Nasıl Çalışır?
Elektronik ark kaynağı elektrik akımının zıt uçlarının birbirine yakınlaştırılmasıyla ısı enerjisi ortaya çıkar. Bu ısı enerjisi aracılığıyla aradaki malzeme erir. Eriyen malzeme aradaki boşluğun dolmasını sağlar. Elektrik arka kaynağı yapılırken metalin kalınlığına, kaynağın aralığına, kaynak akımının değerine, elektrodun kalınlığına, metalin kat adedine, maksimum ateşleme gerilimi göz önünde tutulur.
Elektrik arka kaynakları en fazla 60 voltluk gerilimle çalışır. Ark süresi çok uzun değil, kısa olmalıdır. Kaynak aralığı uzun olmamalı, kaynak makinesi kullanılırken mutlaka maske, deri eldiven ve gözlük takılmalıdır. Kaynak yaparken paröalar hizalanır. Şase kaynatılacak parçaya bağlanır. Ardından elektrod pense takılır.
Elektrik ark kaynağı çalıştırılırken amper ayarı yapılarak parçalar puntalanır. Daha sonra ountanın artıkları kırılarak temizlenir. Puntalama işleminin kontrolü yapılır. Eğer punta düzgün ise kaynak yapılır. Kaynaktan sonra artıkları tekrar temizlenir ve makine kapatılır.
Elektrik Ark Kaynağı Kullanım Alanları Nelerdir?
Elektrik ark kaynağı pek çok alanda kullanılır. Bu alanlar şu şekilde sıralanabilir:
- Demir ve çelik sanayi
- PVC boru üretim sanayi
- Havacılık ve uzay sanayi
- Çelik konstrüksiyon üretim sanayi
- Makine parça imalat üretim sanayi
- Enerji üretim tesisleri
- Gemi imalat tesisleri
- Otomotiv sanayi sektörü
- İnşaat sektörü
Sonuç
Elektrik ark kaynağı kaynak çeşitleri en eski kaynak yapma yöntemlerinden birisidir. Pek çok alanda kullanılan bu kaynak türü ürünlerin sağlam bir şekilde birleşmesini sağlar. Elektrik ark kaynağı hakkında yazdığımız bu yazıyı beğendiyseniz ve faydalı bulduysanız yorumlarınızı bizimle paylaşabilirsiniz.
