Gelişmelerden haberdar olmak için bizi Google Haberler'den takip edin!
Mimarların ağzından sıklıkla duyabileceğiniz mesnet terimi, günlük hayatta da oldukça kullanılıyor. Peki halk arasında dayanak ya da tutacak olarak bilinen mesnet nedir? İnşaat sektöründe yaygın olan mesnetler nerelerde ve ne için kullanılıyor? Mühendislikte de karşımıza çıkan bu kavramı sizler için inceledik.
Mesnet Nedir?
Peki Mesnet nedir ne anlama gelmektedir? Mesnet, küçük büyük birçok yapıda bulunan oldukça kullanışlı bir elemandır. Dayanak olarak da adlandırılan bu elemanın asıl amacı sistemin yatay veya düşey doğrultuda hareketini kesmek. Mesnet görebileceğiniz en bilindik yer ise duvarlarımıza raf asmamıza yardımcı olan metal dayanaklar. Resimde de göründüğü üzere yatay ve düşey eksendeki parçaları tutan bir eleman bulunuyor. İşte mesnet tam olarak o.
Neredeyse her mimari döneme eşik eden mesnetlerin geçmişi ise antik yunan mimarisine kadar dayanıyor. Milattan önce 600’lü yıllara kadar uzanan bu dönemde antik sütunların hepsi braketler yardımıyla tutturuluş durumda. Ayrıca Romanesk ve rokoko gibi süslemelerin ve şaşanın ön planda olduğu mimari dönemlerde de hemen hemen her yapıda mesnetler kullanılmış. Şimdilerde gelişen teknolojiler ve mimari yöntemler dolayısıyla mesnetleri çok fazla göz önünde göremiyoruz. Ancak hala mimarinin en önemli yapıtaşlarından bir tanesi olarak önemini koruyor.
Mesnetler mühendislikte de oldukça fazla karşımıza çıkan bir terim. Tıpkı mimarideki anlamıyla mühendislikte de kullanılan bu terim karşımıza ilk olarak statik dersinde çıkıyor. Aslında anlaması zor olmasa da kafada canlandırması biraz zor. Mühendislikte de bir elemanın hem yatay ve düşey doğruda hareketini hem de dönmesini engelleyen sistemin ta kendisidir mesnet. Farklı elemanlar ve farklı yapılar için ihtiyaca göre farklı türlerde mesnetler mevcuttur.
Mesnet Çeşitleri Nelerdir?
Mesnetler hareketini engelleyeceği yapıya ve gereken ihtiyaca göre dörde ayrılır. Bunlar sabit, hareketli, ankastre ve elastik ankastre mesnetlerdir. Daha anlaşılır olması için bu kavramları gelin daha detaylı inceleyelim.
Sabit Mesnetler
Sabit mesnetler tek bir noktada sabitlenen ve elemanın yatay ve düşeydeki hareketini engelleyen mesnetlerdir. Bu mesnet türü genellikle dış ortama deplasman yapmaz ve serbest dönüş sağlayabilir. İki yönde hareketi engelleyen bu mesnetler sabit olduklarından tepki kuvveti oluştururlar.
Hareketli Mesnetler
Hareketli mesnetler dış ortamla bağlantıları olan ancak dönüşü kolaylaştıran mesnetlerdir. Bu mesnet türünde bağlanan eleman dış ortamda kolayca dönüş sağlayabilir. Hareketli mesnetin hareketi engellediği yer işe sadece düşey doğrultudur. Düşey doğrultuda hareketin engellenmesi ise düşey doğrultuda bir tepki kuvveti oluşturmaktadır.
Ankastre Mesnetler
Ankastre mesnetler diğer mesnet türlerinin aksine serbest dönüşe izin vermez. Bu mesnet türleri hem yatay ve düşey doğrultuda hareketi keser hem de elemanın dönüşünü engeller. Ankastre mesnetler de sabit mesnetler gibi. Yatay ve düşey doğrultusunda bir tepki kuvveti oluşturlar. Ayrıca dönüşü engellemeleri dolayısıyla saat ya da tersi yönünde bir moment kuvveti açığa çıkarılar.
Elastik Ankastre Mesnetler
Elastik ankastre mesnetler kendi aralarında da iki ayrılırlar:
- Dönmeye karşı mesnetler: Bu mesnet türleri momentle orantılı olarak bir miktar dönme hareketi yapabilir. Elastik ve ankastreye benzer bir yapıya sahiptir.
- Çökmeye karşı mesnetler: Bu mesnet türlerinde ise kuvvet etkisi sebebiyle bir miktar çökme görülebilir. Dönmeye karşı mesnetler gibi çökmeye karşı mesnetler de elastik ve ankastreye benzer bir yapıya sahiptir.
Uzun lafın kısası mesnetler inşaat iskeletlerinden park ve bahçelere paslanmaz çelik aksesuarlardan musluklara hayatın hemen her alanında kullanılan elemanlar. Günlük yaşamda da sıklıkla karşımıza çıkan mesnetleri iyi anlamak sadece statik dersi için değil, karşılaştığımız yapıların yapımını canlandırmak ve anlamlandırmak için de önemli. Güçlü yapılar için ince hesaplamalara tabi tutulan mesnetlere bir de bu gözle bakın.
Bu içeriğimizde mesnet nedir? mesnet çeşitleri nelerdir? sorularını sizler için cevapladık.
