Ötegezegen Nedir? Bir Ötegezegende Su Buharı Keşfedildi

Güneş sistemimizin dışında yer alan gezegenler, ötegezegen olarak isimlendirilir. 1990’lardan bu yana 4000’den fazla ötegezegen keşfedildi ve günümüzde hala bu gezegenlerin keşfi devam ediyor.

Ötegezegen ve Dünya Dışı Yaşam

Bilindiği üzere bir gezegende yaşamın izleri aranıyorsa, odaklanılan ilk parametre ötegezegen üzerinde sıvı olarak suyun olup olmadığıdır. Ötegezegen araştırmalarının da en temel amaçlarından biri de dünya dışı yaşam formlarının araştırılmasıdır.

Bir gezegende sıvı su olması için gezegenin etrafında döndüğü yıldızına uzaklığının belirli bir aralık içerisinde olması gerekmektedir. Eğer, Merkür ve Venüs gibi yıldızına yakın olan gezegenler aşırı sıcak, uzak olan gezegenler de aşırı soğuk olmaktadır. Bu da gezegenlerde sıvı su oluşmasını önler.

Eğer, bir gezegen yüzeyinde su bulundurabilecek bir mesafede yer alıyorsa, bu gezegen yıldızın yaşanabilir bölgesi içerisindedir.

Günümüzde bildiğimiz tüm ötegezegenlerin üçte ikisinin keşfi için kullanılan Kepler Uzay Teleskobu ile yürütülen araştırmalar gösteriyor ki, bir yıldızın yaşanılabilir bölgesi içerisinde yer alan gezegenlerin sayısı azımsanmayacak şekilde fazladır.

Dünya boyutunda veya Dünya’dan biraz daha büyük olan ötegezegenlerin % 5 ile % 20’si etrafında döndükleri yıldızın yaşanabilir bölgesi içerisinde yer alıyor. Fakat bu gezegenlerde sıvı suyun varlığını tespit etmek oldukça zor.

Bir Ötegezegende Su Buharı Tespit Edildi

Montreal Üniversitesi Ötegezegen Araştırmaları Enstitüsü’nde çalışan Prof.Dr. Björn Benneke ve öğrencileri yakın zamanda gerçekleştirdikleri çalışmalar ile ötegezegen araştırmalarında bir ilki başardılar.

Ekip, 3 yıl önce tespit ettikleri Dünya’ya yaklaşık 111 ışık yılı uzaklıkta yer alan K2-18 sisteminde bulunan bir gezegenin atmosferinde su buharı tespit etti.

K2-18b olarak isimlendirilen bu gezegenin kütlesi Dünya’nın kütlesinin yaklaşık 9 katı ve yıldızının yaşanılabilir bölgesinde bulunuyor. Bu gezegenin atmosferinde sıvı olarak su içeren bulutlar olabilir. Hatta yağmur bile yağıyor olabilir.

K2-18 yıldızı Güneş’ten daha küçük ve soğuk bir yıldızdır. Ötegezegen K2-18b yıldızına yakın bir mesafade yer aldığından dolayı, yıldızından aldığı enerji miktarı, Dünya’nın Güneş’ten aldığı enerji miktarına eşittir.

Yaşamı destekleyen bu umut verici ipuçlarına rağmen, araştırmacılar, gezegenin çevreleyen kalın gaz tabakasının, yüzeyde canlı yaşamının oluşumuna izin vermeyeceğini düşünüyor.

Fakat, görece küçük ve incelenmesi zor olan bir gezegende su buharının tespit edilmesi, ötegezegen araştırmalarında kullanılan teknolojik araçların ne kadar ileri bir seviyeye geldiğini göstermesi bakımından oldukça önemli olduğunu belirtiyorlar.