Şimdiye Kadarki En Uzun Gama Işını Patlaması Tespit Edildi!
29 Ağustos 2019’da, büyük bir yıldızın çöküşüyle açığa çıkan ve neredeyse ışık hızında hareket eden şimdiye kadarki en uzun gama ışını patlaması ortaya çıktı. GBR 190829 A olarak bilinen bu olay, Fermi ve Swift uyduları tarafından tespit edildi ve ardından kızıllık görünür hale gelir gelmez hızlı bir şekilde izlendi.
Bu hızlı yanıt ve olayın nispeten yakın (1 milyar ışıkyılı uzaklıkta) olması, böyle bir olaya ilişkin bazı inanılmaz anlayışlar anlamına geliyor. Gama ışını patlamasından sonraki üç gün boyunca farklı ışımalar da izlendi ve görünür ışıktan trilyon kat daha enerjik gama ışınları kaydedildi. Science Dergisi’nde bildirildiği gibi gözlemler, X ışınlarının ve gama ışınlarının enerjik emisyonunun senkronize bir şekilde azaldığını ve ortak bir üretim sürecine işaret ettiğini ortaya koydu.
DESY’den Dr. Sylvia Zhu, araştırmalarını tanıtırken “Gözlemlerimiz, patlamanın ardından gelen ışığın X-ışını ve çok yüksek enerjili gama-ışını emisyonu arasındaki ilginç benzerlikleri ortaya çıkardı” ifadelerini kullandı.
Bu araştırmayı özellikle heyecan verici bir hale getiren şey ise; teorilerin X ışınlarının ve gama ışınlarının iki farklı mekanizma tarafından üretildiğini öne sürmesine rağmen, patlama sırasında teleskopların kaydettiklerinin bu teoriyle uyuşmuyor olmasıdır.
Tokyo’daki Rikkyo Üniversitesi’nden ortak yazar Dmitry Khangulyan, “Eğer bu iki enerji aralığındaki emisyon farklı kökenlere sahipse, X-ışını ve çok yüksek enerjili gama ışınının enerji bantlarında bu kadar benzer spektral ve zamansal özellikleri gözlemlemek oldukça beklenmedik bir durum” dedi.
GBR 190829 A, yerden tespit edilmiş olan dördüncü gama ışını patlamasıdır. Önceki üçü çok daha uzaktı, sonraki parıltıları daha kısa bir süre için gözlemlenebilirdi ve çok daha zayıf göründüler, bu yüzden böyle ayrıntılı bir analiz mümkün değildi. Ancak günümüz teknolojisinde, HESS ve diğer araçlar bu olayları daha ayrıntılı olarak inceleyebilecek donanıma sahip.
HESS sözcüsü, “Geleceğe bakıldığında, And Dağları ve La Palma Kanarya Adası’nda inşa edilen Cherenkov Teleskop Dizisi gibi yeni nesil araçlar, gama ışını patlamalarının tespit edilmesi konusunda umut verici görünüyor” dedi.