Birincil Enerji ve İkincil Enerji Nedir? Son Enerji Tüketimi
Gelişmelerden haberdar olmak için bizi Google Haberler'den takip edin!
Enerji sektörüyle ilgili haberleri takip ediyorsanız, genellikle son enerji tüketimi veya birincil enerji kullanımı gibi kavramları sıklıkla duyabilirsiniz. Peki bu kavramlar ne anlama gelmektedir? Birincil enerji ve ikincil enerji (enerji taşıyıcısı) ne anlama gelmektedir? Son enerji tüketimi nedir? gibi soruların cevaplarını bu içeriğimizde bulacaksınız.
Enerjinin üretim ve tüketimlerinin bu şekilde sınıflandırılması oldukça basit ve mantıklı bir temele dayanıyor. Gelin şimdi bu kavramları daha detaylı inceleyelim.
Doğadan elde ettiğimiz enerji kaynaklarını kullanabilir enerjiye santraller ve diğer teknolojiler ile dönüştürüyoruz. Kömür ve doğal gaz ile termik santraller vasıtasıyla elektrik ve atık ısı üretiyoruz, solar su ısıtma kolektörleri ile güneş enerjisi ile ısı üretiyoruz. Rüzgar türbinleri ile de rüzgarı mekanik enerjiye çevirip elektrik üretimini gerçekleştiriyoruz. Birincil ve ikincil enerji kavramlarını daha iyi anlamak için bu enerji dönüşümlerinin varlığını bilmeniz önemli ve bununla ilgili ayrıntılı yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
Birincil Enerji (Primary Energy) Nedir?
Birincil enerji yani Primary Energy , herhangi bir dönüştürme işlemine uğramadan doğada bulunan enerji formudur. Mesela, rüzgar ve güneş birincil enerji formudur, buna birincil enerji kaynağı da diyebiliriz. Güneşi çeşitli teknolojilerle ısı ve elektrik enerjisine dönüştürürüz. En son kullanıcının kullanabileceği formdaki enerji de son enerjidir.
Birincil Enerji Kaynakları Nelerdir?
Birincil enerji kaynakları, yenilenebilir ve yenilenemez kaynaklar gibi doğada bulunan kaynaklardır. Başlıca birincil enerji kaynakları şu şekildedir:
İkincil Enerji (Secondary) Nedir?
İkincil enerji yani Secondary Energy ise enerjinin doğada bulunduğu formun çeşitli santral veya teknolojilerle dönüştürülmesi ile elde edilen forma verilen isimdir ve enerji taşıyıcısı olarak da bilinir. En yaygın enerji taşıyıcıları ısı ve elektriktir.
Örneğin, birincil enerji kaynağımız doğal gaz olsun. Bu doğal gaz ile bir çevrim santralinde elektrik ve ısı üretilir. Üretilen bu elektrik ve ısı ikincil bir enerji formudur. Çünkü birincil enerji formu olan doğal gaz bir teknoloji ile yani burada santral ile elektriğe dönüştürülmüştür.
Diğer bir örnek de doğal gazdan kombi veya merkezi ısıtma sistemleri vasıtasıyla ısı enerjisi elde ederiz. Burada kombi veya merkezi ısıtma sistemi çevrim teknolojisi, elde edilen ısı da ikincil enerjidir.
Son Enerji Tüketimi (Final Energy Consumption)
Özellikle enerji ile ilgili istatistik verilerinde veya haberlerde son enerji tüketimi kavramını da görebilirsiniz. Bu kavram da aslında birincil ve ikincil enerji kavramlarıyla da ilişkilidir. Son enerji tüketimi, tüketicinin ikincil enerjiyi kullanımını tanımlar. Evsel, sanayi, ulaşım veya tarımsal enerji tüketimleri son enerji tüketimi anlamına gelir.
Son enerji tüketimi içerisinde, gerek enerji sektöründe gerekse de endüstriyel uygulamalarda enerji üretimi için kullanılan yakıtlar yer almaz. Genel olarak aşağıdaki belirtilen tüketim kalemleri son enerji tüketimi kapsamına girer:
- Evsel enerji tüketimi
- Endüstriyel enerji tüketimi
- Kara yolu ulaşım araçları
- Hava yolu ulaşım araçları
- Savunma araçları
- Diğer ulaşım araçları
- Servisler
Enerji sektöründe ve haberlerinde sıklıkla kullanılan birincil enerji, ikincil enerji ve son enerji tüketimi gibi kavramlara en sade bir şekilde bu yazımızda ele aldık. Konu ile ilgili sorularınızı, görüşlerinizi veya önerilerinizi yorum olarak belirtebilirsiniz.
