Dünyadaki Nehirlerin %50’den Fazlası Aslında Her Yıl Duruyor veya Kuruyor
Bilim adamları yeni bir çalışmada, sonsuz akan bir su akışı fikrinin yeniden düşünülmesi gerektiğini savunuyor. Yeni araştırmalarda, bilim adamları dünyadaki nehirlerin en az %51’inin yılda en az bir gün akmayı bıraktığını buldular.
Daha soğuk iklimlerde nehirler geçici olarak donabilir ve daha sıcak iklimlerde su akışını durdurmak için buharlaşabilir. Araştırmacılar, dünyadaki çok eski olmayan tüm su yollarını ilk kez haritalamaya çalıştılar. Gezegenimizdeki hemen hemen her nehir ağı, “Himalaya’nın karla beslenmiş derelerinden ara sıra suyla dolu Sahra vadilerine kadar” periyodik olarak akışı durduran bir kanala ev sahipliği yapıyor. Dünya nüfusunun yarısından fazlası için en yakın nehir veya akarsu, yılın bir noktasında akmayı durdurur ve çoğu nehir bu nedenlerden dolayı kurur.
Dünyadaki Nehirler Önemli Bir Ekosistem İçeriyor
Kanada’daki McGill Üniversitesi’nden ekohidrolog Mathis Messager, “Bahsedilen bu nehirler ve akarsular, su varlığı ve yokluğu döngülerine adapte olmuş birçok farklı türe ev sahipliği yaptıkları için çok değerli ekosistemlerdir” diyor. Uzman bilim insanı ifadelerine şu şekilde devam ediyor: “Bu nehirler insanlar için kritik su ve gıda kaynakları sağlayabilir ve su kalitesini kontrol etmede önemli bir rol oynayabilirler. Ancak çoğu zaman yanlış yönetilirler veya basitçe gözden kaçırıldıkları için yönetim eylemlerinden ve koruma yasalarından tamamen dışlanırlar.”
Önceki çalışmalar, çok yıllık olmayan nehirlerin genellikle korumaya daha az değer görüldüğünü bulmuştur. Bugün bu nehirlerin pek çoğu isimsiz ve haritalarda yok, ancak bu onların önemli olmadığı anlamına gelmez. Bahsedilen bu aralıklı -yılın belli dönemlerinde akışı durabilen- nehirler ve geçici akarsular, dünya çapında önemli bir tatlı su kaynağı olan çok daha büyük su yolları oluşturmak için birleşir. Kaynak suları, sel sularının tutulmasına, yeraltı suyunun yeniden doldurulmasına, kirliliğin azaltılmasına ve flora ve fauna için önemli habitatlar sağlanmasına yardımcı olarak, akışlarının zamanlamasını çeşitli çevresel faaliyetlerde önemli bir faktör haline getirir.
Araştırmacılar, onları görmezden gelmenin, özellikle hızlı iklim değişiklikleri zamanında bir hata olduğunu söylüyor.
Kuraklığın arttığı yerler, özellikle nehir akışının azalması riski altındadır. Hindistan, Kuzey Avustralya ve Afrika gibi sıcak ve kurak bölgelerde, araştırmacılar nehirlerin ve akarsuların %95’inin zaten kesintili olduğunu buldu. Bu sonuçlar göz önüne alındığında, yazarlar nehir araştırmalarında ve korunmasında bir paradigma değişikliği çağrısında bulunuyorlar. Daimi olmayan nehirleri ve akarsuları çalışmalarımıza dahil etmemiz ve onlara sürekli akan nehirlerle aynı korumaları sağlamamız gerektiğini söylüyorlar.
Çalışma Nature’da yayınladı.