Yenilenebilir Enerji Tedarik Anlaşmaları (PPA) Nedir? Tüm Bilinmesi Gerekenler

Bu içeriğimizde sizlere yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları veya namı diğer PPA olarak bilinen ve elektrik piyasasında kullanılan bir modeli derledik.

Yenilenebilir enerji tedarik anlaşması, İngilizcede “renewable energy power purchase agreement veya power purchase agreement” olarak geçmektedir ve bu İngilizce anlamının kısaltılmış hali olan PPA ibaresi genellikle kullanılmaktadır. Türkçe olarak YETA şeklinde de kısaltılsa da yeşil tarife ile karıştırılmaması açısından bu içeriğimizde yenilenebilir enerji tedarik anlaşmalarını PPA olarak kısaltarak yer verdik.

Yenilenebilir Enerji Tedarik Anlaşması Nedir?

Yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları, kısaca enerji üreticisi ile tüketicisi arasında belirli bir süre boyunca enerji alımı amacıyla yapılmış, yasal niteliği olan anlaşmalardır. Bu anlaşmalar yenilenebilir enerji finansmanının sağlanması açısından oldukça önemlidir. Enerji tüketicisi, üreticinden elektrik almayı taahhüt ederken, enerji üreticisi de sabit fiyattan elektriği satacağı ile ilgili aralarında yaptıkları bir sözleşme olarak öne çıkmaktadır.

PPA kullanımı müşteri açısından bakıldığında elektrik fiyatlarındaki sürekli değişime karşı kendisini koruma ve uzun vade ekonomi planını oluşturabilmesi açısından önemlidir. Enerji üretici firmalar veya kişiler tarafından da ürettiği elektriğin alım garantisi olması yenilenebilir enerji finansmanının oluşturulmasına katkı sağlaması açısından önemlidir.

Avrupa Yeşil Mutabakatı ile uygulanacak olan sınırda karbon uygulaması ile ihracatçı şirketler AB ülkeleri için ürettikleri ürünlerde karbon ayak izini minimuma indirmeleri gerekmektedirler. Bunun için de müşterilere verilen emisyon azaltım taahhütleri çerçevesinde yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları daha da önemli hale gelmiştir.

YETA veya PPA, elektrik üreticisi ve tüketicisi arasında çoğunlukla uzun süreli olarak yapılan bir elektrik tedarik anlaşmalardır. Elektrik piyasalarına bakıldığında farklı pazar ve ekonomi modellerine göre farklı PPA türleri bulunmaktadır.

PPA Çeşitleri

Güncel olarak en sık olarak kullanılan yenilenebilir enerji tedarik anlaşma türleri, Fiziksel ve Finansal PPA olarak ikiye ayrılmaktadır.

Fiziksel PPA

Fiziksel PPA ile belirlenen tedarik süresinde belirlenen bir yenilenebilir enerji santralinden tüketim tesisine elektriğin tedariki sağlanır.

Bu PPA türü ile genellikle tek bir müşteri ile satın alım tedarik anlaşması yapılmaktadır ve bir yenilenebilir enerji santralinin devreye alınması ve işletmeye devam edilmesini de bu PPA yapısı finanse edebilmektedir.

Finansal PPA

Finansal PPA türünde ise herhangi bir fiziksel elektrik tedariki gerçekleştirilmeden, taraflar arasında belirlenen bir elektrik fiyat tutarı ile zaman içerisinde dalgalanan elektrik fiyatlarına karşı bir koruma sağlanmış olur. Finansal PPA, kapsamında gelişmiş izleme sistemleriyle bir yenilenebilir enerji üretim tesisinde üretilen elektriğin birden fazla müşteriye satışı gerçekleştirilebilmektedir.

Fiziksel PPA türünde anlaşma süreleri de genellikle finansal PPA türüne göre daha uzundur. Tabi durumda hangi tür PPA seçileceği tamamen ülkeye veya anlaşmanın uygulanacağı bölgeye bağlıdır. Alıcı ve satıcı güncel piyasa durumuna ve kendi finansal yapısına göre bu PPA türlerinden birini seçebilmektedir.

Elektrik piyasasında yakıt bazlı elektrik üretim santrallerinde, yakıt durumuna göre santraller açılıp kapanabilmektedir ve yakıt fiyatlarında oluşan dalgalanmalar da elektrik satış fiyatlarını etkilemektedir. Ayrıca güneş ve rüzgar gibi değişken elektrik üretim kaynaklarında da güneş varsa veya rüzgar esiyorsa elektrik üretimi gerçekleşmektedir. Bundan dolayı da  elektrik piyasasından farklı elektrik satış modellerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Özellikle güneş ve rüzgar santrallerinde üretim miktarının tahmin edilememesi ve üretimin çok değişiklik göstermesi sebebiyle bu projeleri elektrik piyasasında ticari satış yöntemi ile ürettikleri elektriğin satışını gerçekleştirmeleri oldukça zordur.

Öte yandan da vadeli sözleşmeler gibi ileri tarihli yöntemler enerji piyasası gibi tahmin edilmesi oldukça güç olan piyasalar için de çok uygun değildir. Ancak Fiziksel PPA, baktığımız zaman bir satıcı ve bir alıcı arasında fiziksel bir elektrik satışı gerçekleştiği için bu modelde 5 yıldan 25 yıla kadar daha uzun anlaşmalar yapılabilmektedir. Hatta bazı hidroelektrik projelerinde 30-35 yıl civarı fiziksel PPA anlaşmaları da yapılmaktadır.

Sonuç

Toparlarsak yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları, tüketiciyi elektrik fiyatlarındaki dalgalanmalardan korurken, yenilenebilir enerji santrallerinin ilk yatırımı ve sürdürülebilirliğini sağlamak açısından önemlidir. Bundan dolayı bu anlaşmalar temiz enerjiye geçişi hızlandıracak önemli bir bileşen olarak görülmekte ve tüm dünyada hızlıca yaygınlaşmaktadır. Ülkemizde de bu elektrik tedarik anlaşmasına en kısa sürede uyum sağlamalı ve gerekli düzenlemeleri gerçekleştirmeliyiz.

Yenilenebilir enerji tedarik anlaşmaları ile ilgili sorularınızı ve görüşlerinizi bize yorum olarak belirtebilirsiniz.