Tupperware Uzayda Yetişen Bitkiler İçin Plastik Kab Üretti
Onlarca yıldır plastik saklama kapları sadece gıdaları taze tutmak için kullanıldı. Şimdi ise plastik kap üreticisi Tupperware Brands Corporation uzayda yetişen bitkiler ve taze yiyeceğin sağlanması amacıyla özel plastik kap üretti.
Kısaltmalar
Passive Orbital Nutrient Delivery System (PONDS), Commercial Resupply Service (CRS)
Uzayda Yetişen Bitkiler Önem Kazanıyor
NASA, derin uzay hedeflerine yönelik misyonlar hazırlarken, taze gıdaların besin değerleri ile büyüyen bitkilerin astronotlar için psikolojik faydaları daha fazla önem kazandı. NASA astronotları, 2015’ten bu yana, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki Veggie olarak bilinen Sebze Üretim Sisteminde yetişen taze yeşilliklerle, astronot diyetlerini oluşturdular.
Veggie’de uzayda bitki yetiştirme konusundaki zorluklardan bir tanesi onları uygun şekilde sulamaktır. Tupperware Brands Corporation, uzayda yetişen bitkiler için sulamada yeni bir yaklaşım geliştirilmesine yardımcı olmak için tasarım uzmanlığını kullandı. Veggie sisteminde, astronotlar tarafından her bitki yastığına şırınga ile su enjekte etmesi gereklidir. Yastıklar kullanılarak yetiştirilen önceki mahsullerde, bazı bitkiler diğerlerinden daha sağlıklıyken eşit miktarda su ve oksijen almamış olan bitkilerden alınan verim çok düşüktür.
NASA’nın Florida’daki Uzay Merkezindeki Veggie proje müdürü Nicole Dufour, “ Bu yeni geliştirilen bitki yetiştirme sisteminin, Pasif Yörünge Besin Besleme Sisteminin (PONDS)’in temel amacı, tek tip bitki büyümesini sağlamaktır” dedi. NASA araştırma bilimcisi Howard Levine, PONDS’u tasarladı ve prototipleştirdi, ancak 2017 yılının başlarında, yörüngedeki laboratuvarda kullanılmak üzere gösteri birimini daha da geliştirmek ve sertifikalandırmak için özel bir uzay uçuşu hizmeti şirketi, Techshot’a verdi. Sırasıyla, Techshot, bitki yastıklarına alternatif olabilecek yeni sistemi oluşturmaya yardımcı olmak için Tupperware ile anlaştı. Dufour, PONDS üniteleri su dağılımındaki mikro yerçekimi etkilerini azaltmak, oksijen kullanılabilirliğini arttırmak ve kök büyümesi için yeterli alan sağlamak için tasarlanmış özelliklere sahip olduğunu belirtti.
PONDS Sisteminin Avantajları
Yeni PONDS sistemi daha az mürettebat bakımına ihtiyaç duyuyor ve bir rezervuar sistemi aracılığıyla tohumlara ve köklere su dökmek için yüzey gerilimi ve kılcal hareketin temel prensiplerinden yararlanan emici paspaslar kullanıyor. Bu yaklaşım sayesinde su, PONDS’in rezervuarlarında bulunan her bir bitki silindirine pasif bir şekilde dağılarak, tohumların çimlenmesini ve olgun bitkilerde fide gelişimini kolaylaştırarak uzayda yetişen bitkiler için daha sağlıklı bir ortam sağlıyor. Techshot’un PONDS proje yöneticisi ve lansman operasyonları müdürü Dave Reed, NASA ve Tupperware’deki yetenekli mühendis, tasarımcı ve bilim adamları ekipleriyle yakından çalışmanın harika olduğunu dile getirdi.
SpaceX CRS-14 görevinde yedi PONDS modülü ve bir adaptör plaka içermektedir. Bu plakalar sayesinde modüller, Veggie ünitesine kolaylıkla yerleştirilmiştir. Veg-PONDS-02 deneyi için kullanılan kırmızı mizuna marulu (daha önce Veggie tesisinde yetiştirilen bir marul çeşidi) yaklaşık bir ay boyunca, iki tabakalı modüllerin içinde test edildi. PONDS-02, astronotların aynı marulun kök gelişimini doğrudan gözlemlemesine, hidroponik rezervuardaki su dağılımını değerlendirmesine olanak sağlayan temiz bir pencere ve çıkarılabilir bir kapak tasarımına sahiptir. Haznenin mikro yerçekimi hidrodinamiklerini karakterize etmek amacıyla test ve videografiyi yapmak için bir açık modül kullanılmıştır.
Kaynak
1-March 29, 2018, By Amanda Griffin, NASA’s John F. Kennedy Space Center, Tupperware Takes to Space to Help Improve Astronaut Diets
(https://www.nasa.gov/feature/tupperware-takes-to-space-to-help-improve-astronaut-diets)
2-May 15, 2019, By Danielle Sempsrott, NASA’s Kennedy Space CenterNASA Testing Method to Grow Bigger Plants in Space
(https://www.nasa.gov/feature/nasa-testing-method-to-grow-bigger-plants-in-space)
Uzayda yetişen bitkiler için yapılan çalışmalar, uzay araştırmaları için çok büyük önem taşıyor. Sizinde bu konu ile alakalı görüşleriniz veya eklemek istediğiniz bilgiler varsa yorum kısmından belirtmeyi unutmayınız.