Arttırılmış Gerçeklik (AR) Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Teknolojinin gelişmesiyle artık gerçek fiziksel dünya, sanallaşmaya başladı. Bu sanallaşma her ne kadar daha ilkel seviyede olsa da birçok konuda insanlığın gelişmesine katkı sağlıyor. Arttırılmış gerçeklik de gerçek dünya ile sanal dünyanın birleşimi için kullanılan teknolojilerden birisidir. Bu içeriğimizde sizlere arttırılmış gerçeklik ve kullanımını güzel örneklerle derledik.
Arttırılmış Gerçeklik (AR) Nedir?
İngilizcesi Augmented Reality (AR) olan Arttırılmış Gerçeklik, gerçek dünyadaki mekanların ve nesnelerin, bilgisayar ortamında oluşturulan sanal mekan ve objelerle zenginleştirilmesi anlamına gelir. Arttırılmış gerçeklik, uygulanması çok zor veya imkansız olan deneylerin, yapılmasını mümkün kılar. Arttırılmış gerçekliğin dokunma, koku alma ve tatma gibi duyuların da ortamına eklenebilme potansiyeli vardır.
Arttırılmış gerçeklik uygulamaları cep telefonları,tabletler ve baş konsolları gibi birçok farklı cihaz ile kullanılabilir. Uygunabilirliliğinin çeşitliliği tabanında, arttırılmış gerçeklik, sanal objeleri gerçek zamnda bir video kamerası ile sağlanan gerçek duyulara ekleyen insan bilgisayar etkileşimi olarak da tanımlanabilir.
Arttırılmış gerçekliğin yaratıcılarından biri olan Ronald Azuma’ya göre arttırılmış gerçeklik kendine özgü 3 farklı özelliğe sahiptir. Bunlar,
- Gerçek ve sanal dünyanın kombinasyonu
- Gerçek zaman etkileşimi
- 3D nesneler
Arttırılmış gerçeklik, genel olarak belli başlı temel sistem bileşenlerinden oluşmaktadır. Genellikle gözlük veya lens gibi giyilebilir eşyalara entegre edilebilen veya telefon ve tabletler ile kullanılan arttırılmış gerçeklik teknolojileri vardır.
Gözlüklere genellikle küçük bir projektör ile görüntüler yansıtılır. Telefon ve tabletler de ise cihazın kamerası ve konum bilgileri arttırılmış gerçekliğin sisteme entegresi için önemlidir.
Arttırılmış Gerçekliğin Kullanımı
Arttırılmış gerçeklik çoğunlukla fütüristik bir teknoloji türü olarak tanıtılsa da yıllardır çevremizde olan bir teknolojidir. Örneğin, savaş pilotlarının kullandığı uçağın yükseklik, hız ve yön gibi değerlerini gösteren başlıklar arttırılmış gerçekliğin ilk örneklerinden biridir öyle ki bu teknoloji 90’lı yıllardan bu yana kullanılmaktadır. Bu başlıklar daha sonraları ise pilota hedeflerindeki cisimleri de göstermeye bağladılar.
SixthSense
Çeşitli laboratuvarlar ve şirketler bize arttırılmış gerçekliği sağlayacak cihazları üretiyorlar. 2009 yılında MIT Medai Lab’s Fluid Interfaces Group, bir kamera, küçük bir projektör, akıllı telefon ve aynanın kullanımını birleştiren ve SixthSense adı verilen bir cihazı tanıttı. Bu cihaz kullanıcının göğüs bölgesine yerleştiriliyor ve 4 sensor cihazı da kullanıcın parmaklarında yer alıyor.
Google Glass
Google ise 2013 yılında, arttırılmış gerçekliği daha fazla giyilebilir arayüze taşıyan Google Glass teknolojisini tanıttı. Bu cihaz küçük bir projektör vasıtasıyla kullanıcının göz ekranına görüntüleri yansıtır. Cihaz ayrıca ses komutlarına da yanıt verir, resimleri ve videolar ekran üzerine yansıtılır. Ancak Google, Google Glass’ı Aralık 2015’ın sonunda geri çekti.
Arttırılmış Gerçeklik Uygulamaları
Telefonlar ve tabletler, arttırılmış gerçekliği birçok insanın hayatına girmesinin bir yoludur. Android ve IOS üzerinde onlarca belki de yüzlerce arttırılmış gerçeklik tabanında çalışan uygulamaları veya oyunları bulmak mümkün. Örneğin, Vito Teknoloji firmasına ait Star Walk uygulaması, kullanıcılara kameralarını gökyüzüne doğrulttukları zaman yıldızların veya gezegenlerin konumlarını ve isimlerini gösteriyor. Bir diğer popüler uygulama örneği de Layar, bu uygulama akıllı telefonun GPS‘ni ve kamerasını kullanıcının çevre ortamı hakkındaki bilgileri almak için kullanır. Ardından da yakındaki restorantlar, dükkanlar veya kullanıcını ilgisine bağlı mekanları gösteriyor.
Ayrıca Android ve IOS üzerinde çevrenizdeki ortamı renklendiren, ölçülendiren ve tasarım yapmanızı kolaylaştıracak birçok uygulama da mevcut. Örneğin evinizi boyatmak istiyorsunuz kameranızı açarak bağlandığınız uygulamanız size istediğiniz renkteki duvarları evinizin içerisinden göstererek hangi rengin evinizle daha uyumlu olduğunu bulabiliyorsunuz.
Pokemon GO
Arttırılmış gerçekliğin en yaygın görüldüğü alan aslında oyun sektörüdür. Özellikle de mobil oyun sektöründe bu teknoloji kullanımı her geçen gün artıyor. 2016 yılında piyasaya sürülen ve kısa sürede 100 milyon kullanıcıya ulaşan Pokemon Go oyunu AR’ın oyun sektöründeki kullanımının en bilinen örneğidir. Oyun kullanıcılara Pokemon karakterlerinin kendi çevre ortamında dolaştığını veya saklandığını gösteriyor. Yani bu oyunda arabanızın içinde de bir pokemon olabilir.
Harry Potter: Hogwarts Mystery
2018 yılına gelindiğinde ise Harry Potter: Hogwarts Mystery oyunu, AR oyun sektöründe sansasyon yarattı. Oyun kullanıcıları Hogwarts dünyasının içerisine sokuyor sanki oradaymışsınız gibi büyüler öğreniyor, iksir kullanıyor ve Hogwarts öğretmenlerini tanıyorsunuz. Google Play Store’da uygulama 10 milyondan fazla kez indirildi.
Arttırılmış Gerçekliğin Geleceği
Arttırılmış gerçekliğin, telefon ve tabletlerin dışında kontakt lenslerde ve diğer giyilebilir cihazlarda da aktif olarak kullanılabilmesi için araştırma ve geliştirme çalışmaları devam ediyor. Arttırılmış gerçekliğin en temel amacı insanların duyularını yerine geçen telefon veya table gibi cihazlar kullanılarak sanal ve gerçek dünyayı birleştirmek. Akıllı gözlükler bile bu teknolojinin yeni bir formu olarak kabul ediliyor.
Her yeni teknoloji gibi, AR’ın da birçok etnik ve politik durumları var. Örneğin Google Glass gizlilik endişelerini arttırdı. Bu gözlük ile gördüğünüz duyduğunuz her şeyin kaydedilip kullanılması gibi kullanıcı gizliliğini ihlal edebilecek sorunlar oluşabilir. Hatta insanların yüz haritasının bile çıkartılıp, kişiye özel yüz tanıma sistemlerinde kullanılabilme endişesi de kullanıcılar tarafından tartışılıyor.
Kaynaklar ve İleri Okuma