Yapay Zeka Nedir? Türleri Nelerdir?

Günümüzde Yapay Zeka kavramı giderek yaygınlaşıyor. Eskiden de Terminatör, Matrix gibi ünlü film yapıtlarına da konu olan yapay zeka disiplini yani YZ’nin ilkel halini, kullandığımız cihazlarda da görüyoruz. Bu yazımızda sizlere yapay zekayı sade bir anlatım ile derledik.

Yapay Zeka Nedir ?

YZ yani Yapay Zeka, makineler ve özellikle bilgisayar sistemleri tarafından insan zekasının işleyişinin bir simülasyonudur. Bu süreçler öğrenme (bilgiyi kullanmak için bilgi edinme ve kurallar), sorgulamak ve kendi düzeltmeyi içerir. YZ’nin belirli uygulamalarına uzman sistemler, konuşma tanıma ve makine görüşü de dahildir.  

YZ, Amerikan bilim adamı John McCarthy tarafından 1956 yılında Dartmouth konferansında tanıtıldı. Bugün, bu terim robotik işlem otomasyonundan gerçek robotiğe kadar her şeyi kapsar. YZ ayrıca verideki modelleri tanımlama gibi görevleri insanlardan daha verimli bir şekilde gerçekleştirebilir.

Yapay Zeka Türleri

Yapay zeka çeşitli biçimlerde sınıflandırılır, fakat biz iki tanesini inceleyeceğiz.

YZ sistemlerindeki ilk sınıflandırma zayıf YZ ve güçlü YZ olmak üzere ikiye ayrılır.

Zayıf Yapay Zeka

Zayıf YZ, kısıtlı YZ olarak da bilinir. Bu sistem belirli bir görev için dizayn edilmiştir. Apple’ın Siri gibi sanal personal asistanı zayıf YZ’nin bir türüdür.

Güçlü YZ

Güçlü YZ, ayrıca yapay genel zeka olarak da bilinir ve bu sistem insanın bilişsel yeteneklerinin genelleşmesi olduğundan sunulan zorlu görevlerin çözümünü yapacak yeterli düzeyde zekaya sahiptir. 1950 yılında matematikçi Alan Turing, bir bilgisayarın insan gibi düşünüp düşünebileceğini belirlemek için tartışmalı bir metot olan Turing Testini geliştirdi.

İkinci bir sınıflandırma da Michigan State Üniversitesi bilgisayar ve mühendislik departmanında profesör asistanı olan Arend Hintze’den geldi. Hintze YZ’yi 4 katergoriye ayırdı. Bunlar;

Tepki Gösteren Makineler

1990 yıllarında Dünya Satranç Şampiyonu olan Garry Kasparov IBM’in Deep Blue adındaki satranç programına yenildi. Deep Blue satranç tahtası üzerindeki parçaları tanımlayabilir ve tahminler yapabilir. Fakat bu programın herhangi bir hafızası yok bu yüzden geçmiş tecrübelerini sonraki oyunlarında kullanamaz. Kendisinin ve rakibinin olası hamlelerini analiz eder ve buna göre stratejik hamleler yapar. Deep Blue ve Google’ın AlphaGO’su kısıtlı amaçlar için dizayn edildi.

Kısıtlı Hafıza

Bu YZ sistemleri geçmiş tecrübelerini gelecekteki kararlarını şekillendirmede kullanabilir. Otonom araçlardaki bazı karar verme fonksiyonları bu şekilde tasarlanmıştır. Gözlemler, çok uzak olmayan bir gelecekte arabanın şerit değiştirmesi gibi eylemleri haber vermesi için kullanılmıştır. Bu gözlemler kalıcı olarak depolanmaz.

Aklın Teorisi

Bu aslında bir psikoloji terimidir. Bu YZ’nın yapacağı kararları etkileyen kendi inançları, arzuları ve niyetlerinin anlaşılmasını tanımlar. Bu tür bir YZ daha henüz var olmadı.

Öz Farkındalık

Bu kategoride YZ sistemlerinin kendi öz bilinci ve bilinçaltı var. Öz farkındalık ile makineler kendi mevcut durumlarını anlayabilir ve topladığı bilgileri başkalarının neler hissettiğini ortaya çıkarmak için kullanabilir. Bu türdeki YZ de henüz var olmadı.

Peki bilgisayar biliminin bir dalı olan yapay zeka gelecekte insanlık için bir devrim mi olacak ya da filmleri gerçek bir hale mi getirecek? Yorumu sizlere bırakıyorum…

Kaynak: TechTarget