Bu içeriğimizde torna tezgahı çeşitlerinden birisi olan üniversal tornanın nasıl çalıştığını üniversal torna tezgahı parçaları ve çalışma prensibi ile ilgili bilmeniz gerekenleri derledik.
Üniversal Torna Tezgahı Nedir?
Metalurji, makine ve üretim sanayisinde çok sıklıkla kullanılan ve doğrusal olarak dönmesi ile hareket sağlayan kesici takımlar sayesinde talaş kaldıran makinelerle yapılan işleme üniversal torna denmektedir. Bu torna, masa tornası ve saatçi tornası gibi bir torna çeşididir.
Kesici takımları sayesinde eksenel hareket ile vida açma, delme, kılavuz açma, taşlama, frezeleme gibi işlemlerle malzemelere şekil vermek için torna tezgahları kullanılmaktadır.
Üniversal torna tezgahı seçiminde öncelikle hangi parçada çalışacağımız belli olmalıdır. Seri üretimin yapıldığı iş merkezlerinde üretimin aksamaması için bu önemlidir. Cihazların fiyatları 20 bin TL ile 200 bin TL arasında kadar uzanabilmektedir. Daha fazla hassas, ucuz fakat yavaş üretim tercih edebiliyorsanız pahalı cihazlara gereksinim duymanıza gerek olmayabilir.
Bu torna tezgahları periyodik olarak bakıma ihtiyaç duyabilir. Cihazın daha optimum çalışabilmesi için torna yapacak personelin cihazın kullanım ve temizlik usullerini iyi bilmesi gerekir.
Talaş artıklarının her gün düzenli temizliği ve cihazın emniyetli şekilde kullanılması hem personelin hem de iş verenin maddi ve manevi yükünü hafifletecektir. Cihazın servis dışı olması üretimi sekteye uğratabilecektir.
Üniversal Torna Tezgahı Nasıl Çalışır?
Çoğunlukla bir torna tezgahında yapılması planlanan tüm işlemleri universal torna tezgahı ile yapabilmek mümkündür. Küçük boyutlu torna tezgahlarından, ağır sanayi iş tornalarına kadar çok değişik ölçülerde yapılabilir. Çalışma prensipleri aynıdır.
2 eksen olarak çalışmaktadır. Parçanın dönmesi tornalama olarak isimlendirilmektedir. X ekseninde hareket sağlanmaktadır. Y ekseninde ise sabit tutulmaktadır. El tekeri vasıtası ile parçaların işlenmesi, kılavuz çekilmesi veya delinmesi gerçekleştirilmektedir.
Üniversal Torna Tezgahı Parçaları Nelerdir?
Genellikle talaş milleri, sürücü kısım, tabla, support, kalem haznesi, gezer punta, norton bölmesi, gövde, fener kutusu, elektrik motoru, avadanlıklar gibi bölümlerden oluşmaktadır. Ayrıca dijital gösterge, acil durum freni gibi parçaları da bulunabilmektedir.
Gövde
Üniversal tornanın temel unsurudur. Döküm ile üretilmiş sistemin tamamıdır. Oluşacak sarsıntılara karşı dayanıklıdır.
Fener Kutusu
Fener kutusuna aynı zamanda devir hızı kutusu da denmektedir. Çoğunlukla gövdenin sol tarafına konumlanır. Fener mili ve hareket sağlayan dişlileri bulunmaktadır.
Norton Kutusu
Tornanın ana miline dönme hızları sağlamasına yarar. Torna tablasının ilerlemesi için hız ayarı kolları vasıtasıyla yapılır.
Ana Mil
Üzerinde trapez vida olan ve vida ağzı açabilmek amacıyla kullanılan bir mildir. Bu mili çekerken hız ayarı vasıtası ile dişli çarka yük verilerek otomatik hız sağlanabilir.
Araba
Torna tezgahı boyunca hareketi sağlayan sistemdir. Hareket genellikle sağ kısımda bulunan el tekeri ile sağlanmaktadır.
Support
İstenen açıya ayarlanıp kısa süreli ilerleme veya gerilemeler için kullanılmaktadır.
Gezer Punta
Üniversal torna tezgahlarının olmazsa olmaz parçalarındandır. Ucunda 60 derecelik konik şekilde punta barındıran parçadır. Bazı durumlarda delme, raybalama yapabilmesi için konik ucuna mors veya mandren takılabilmektedir.
Yüzeysel olarak sizlere sunduğumuz bilgiler ile üniversal torna tezgahının ne olduğuna çalışma mekanizması ve parçaları hakkında bilgi sahibi olduğunuzu umuyorum. Konu ile ilgili düşüncelerinizi bize yorum olarak belirtmeyi unutmayınız.