SWOT Analizi Nedir? SWOT Analizi Nasıl Yapılır?
Eğer bir iş kuracaksanız, ürün tasarlayacaksanız veya hali hazırda bir firmanız yada işletmeniz var ise SWOT Analizi sizin için olmazsa olmaz bir iş stratejisi belirleme aracıdır. Hatta bu aracı kendi kişisel gelişiminiz için bile kullanabilirsiniz. Bu içerikte sizler için SWOT Analizi Nedir? Neden Önemlidir? sorularının cevaplarını sade bir anlatımla derledik.
SWOT Analizi Nedir?
SWOT Analizi, İngilizce’de Strengths (Güçlü yönler), Weaknesses (Zayıflık), Opportunities (Fırsatlar) ve Threats (Tehditler) kelimelerinin baş harflerinden ismini almaktadır. Firmaların kurulurken ve kurulduktan sonra da iş stratejilerinin oluşturulmasında bu analiz çok önemli bir rol oynar.
SWOT Analizi, 1960’larda Stanford Araştırma Enstitüsü’nden Albert Humphrey tarafından bir çalışma sırasında kurumsal planlamanın neden sürekli olarak başarısız olduğunu anlamak amacıyla oluşturulmuştur.
Örneğin, belirli bir alanda firma kurmak istiyorsunuz. Öncelikle kendinizin bu sektörle ilgili benzersiz ve yenilikçi bir iş fikrine sahip olmanızın yanı sıra, pazarlama ve kaliteli çalışan gibi özelliklere sahip olmanız sizin güçlü yönleriniz (S) yani SWOT analizinin “Strengths” kısmını oluşturur. Tabi yine tecrübe eksikliği, donanım ve sermaye yetersizliği gibi etkenlerde zayıflıklarınızı (W) yani “Weaknesses” kısmını oluşturur.
Gireceğiniz sektörde çok büyük bir pazar payının ve talebin olması da fırsatlar (O) yani “Opportunities” olarak değerlendirilir. Ülke ekonomisi ve politikası gibi sizin elinizde olamayan ama işinizi olumsuz yönde etkileyebilecek etmenler de tehditler (T) yani “Threats” anlamına gelir. Bu firmanın kurulmadan önce saydığımız bu parametreler üzerine iyi bir SWOT Analizi yapması olası yanlış bir yatırımın önüne geçebileceği gibi karlı bir iş fikrinin de hayata geçmesini sağlayabilir.
SWOT Analizi Etkenleri
SWOT Analizi, genel olarak organizasyonlar, topluluklar, şirketler içerisindeki strateji planlamasını etkileyen negatif ve pozitif faktörleri belirlemek için kullanılmaktadır. Tabi bu analiz strateji planlarının geliştirilmesinde yeterli değildir. SWOT Analizi ile güçlü yönler (S), zayıflıklar (W), fırsatlar (O) ve tehditler (T) belirlendikten sonra bunlara göre oluşturulacak yol haritası oldukça önemlidir. SWOT analizi kendi içerisinde iç (internal) ve dış (external) faktör olmak üzere iki unsura ayrılır.
İç Etkenler
Güçlü yönler (S) ve zayıf yönler (W) iç faktörleri oluşturmaktadır. Başlıca öne çıkan iç faktörler ise şunlardır:
- Finansal kaynaklar (bütçe, gelir kaynağı ve yatırım fırsatları)
- Fiziksel kaynaklar (konum, tesis ve ekipman)
- İnsan kaynakları (çalışanlar, gönüllüler ve hedef kitle)
- Doğal kaynaklara, patentlere, teliflere ve ticari markalara erişim
- Mevcut süreç (çalışan programları, departman hiyerarşisi ve yazılım sistemleri)
Bu saydığımız faktörler bir firma içerisinde güçlü ve zayıf yönler olarak ayrı ayrı ele alınmalıdır. Örnek vermek gerekirse, bir iş kurulmak isteniyorsa bütçe ve ekipman yetersizliği firmanın zayıflığı, kaliteli iş gücü ve kaynaklara erişim ise firmanın güçlü yönleridir. Şirket SWOT analizini yaptıktan sonra güçlü yönlerini daha güçlü yapmaya ve zayıf yönlerini de azaltmaya çalışmalıdır.
Dış Etkenler
Dış faktörler, şirketleri, organizasyonları ve kişileri bazen olumlu bazen ise olumsuz yönde etkileyen faktörlerdir. Bu faktörler de doğrudan veya dolaylı olarak SWOT analizi içerisinde fırsatlar (O) veya tehditler (T) ile ilişkilidir. Dış faktörler genellikle kişilerin veya şirketlerin kontrolünde gelişmeyen olaylardır.
Başlıca öne çıkan dış faktörler ise şunlardır:
- Market trendleri (yeni ürünler, teknolojik ilerlemeler ve hedef kitlenin ihtiyaçlarındaki yönelimler)
- Ekonomik trendler (lokal, ulusal ve uluslar arası finans trendleri)
- Bütçe (bağışlar ve diğer kaynaklar)
- Demografi (nüfus dağılımı)
- Tedarikçi ve partnerle olan ilişkiler
- Politik, çevresel ve ekonomik düzenlemeler
Burada sıraladığımız dış faktörler, değerlendirilmelerine bağlı olarak firma veya kişiler için fırsat veya tehdit olabilir. Örneğin, market trendlerini takip etmeyen ve ürünlerini buna göre şekillendirmeyen bir firma zarara uğramaya mahkumdur (Nokia ve Motorola’nın cep telefon piyasasındaki krallıklarının sona ermesi gibi). Öte yandan bu trendleri takip edip, pazar ihtiyacını buna göre şekillendiren firmalar içinse bu karlı bir fırsata dönüşür.
SWOT Analizi Nasıl Yapılır?
SWOT analizinin nasıl yapıldığını bir sizlere bir örnek üzerinden aktarmak istiyorum. Mesela rüzgar türbini üretmek isteyen bir firmayı ele alalım. Aşağıdaki tablo ile firmanın SWOT analizini yapalım.
Güçlü Yönler (S) | Zayıf Yönler (W) |
Tecrübeli ve yetenekli bir çalışan profiline sahibiz. Ayrıca üreteceğimiz türbinler piyasada kullanılan türbinlerden daha verimli ve ucuz olacak. Bunların dışında ise son teknoloji üretim ekipmanları kullanacağız. | Bütçemiz kısıtlı olduğu için pazarlama ve reklam alanlarına fazla bir kaynak ayıramayacağız. Ayrıca kuracağımız fabrikanın konumu konusunda da sorunlar yaşamaktayız. |
Fırsatlar (O) | Tehditler (T) |
Rüzgar enerjisi sektörü Türkiye için gelişen bir alan olduğu için türbin talebi artarak devam etmektedir. Ayrıca yurt dışından ithal edilen türbinlerin vergi ve nakliyat harcamaları sebebiyle fiyatı da pahalıdır. Bu etkenler üreteceğimiz türbinlerin pazarlanması adına elimizi güçlendiren etkenler. | Başta dövizdeki dalgalanma gibi ekonomik oynaklıklar ham madde ve iş gücü harcamalarını zaman içerisinde arttırabilir. Ayrıca yabancı türbin yatırımcıların da ülkemizde türbin üretmek istemesi de işimizi etkileyecek diğer bir tehdit olarak öne çıkmaktadır. |
Firmamız için yaptığımız SWOT analizi neticesinde artık kolaylıkla iş için artılar ve eksiler belirlenip bir stratejik plan ortaya konulabilir. Pazarlama ve reklam bütçesi zayıf yönlerde öne çıkmaktadır. Bu alanda bir kaynak sağlamaya çalışmak bu zayıflığı azaltacaktır. Tehditlerde yer alan ülke içi ekonomik istikrar sorunu için ise firmanın ekonomisyenleri ve yatırım uzmanlarını işe alarak ayrıntılı bir planlama yapılması ile bu tehdit fırsata bile dönüştürülebilir.
Ülkedeki türbin talebinin fazla olması bir fırsat olarak gözükse de bu alanda da pazarlama ve reklam çalışması ile bu fırsat kara dönüştürülebilir. Bir bakıma zayıflık yönlerdeki sorunların giderilmesiyle buradaki olası fırsatları değerlendirilebilir. Firmanın güçlü yönleri diğer kalemlerin de geliştirilmesi ile arttırılabilir. Aynı zamanda bu güçlü yönler iyi bir pazarlama silahı olarak kullanılabilir.
Kişisel SWOT Analizi
SWOT analizi genellikle firmalar veya organizasyonlar için kullanılsa bile, kendi kişisel SWOT analizinizi de kolaylıkla yapabilirsiniz. Aynı parametreleri kendiniz için de uygulayın. Güçlü yönlerinizi, zayıf yönlerinizi, kendinizi geliştirebileceğiniz fırsatlar ve sizin elinizde olmayan sebeplerle ortaya çıkan gelişiminize engel olan dış tehditleri anlayıp buna göre kendinizi ilerletebileceğiniz bir stratejik plan oluşturabilirsiniz.
Video eğitimleri ile tanınan Haluk TATAR’ın bu konu ile ilgili hazırladığı aşağıdaki videoyu izlemenizi tavsiye ederiz.
SWOT analizi kısaca firmaların, organizasyonların veya kişilerin hedeflerine ulaşması adına oluşturacakları yol haritaları için çok önemlidir. Aslında hayat da öyledir herkesin güçlü ve zayıf yönleri vardır. Hayatımızda karşımıza çıkan fırsatlar, kontrol edemediğimiz tehditler vardır. Bu yüzden kendi SWOT analizinizi de mutlaka yapın.
Kaynaklar:
SWOT analizi ile sormak istediklerinizi ve görüşlerinizi yorum olarak belirtirseniz seviniriz.