Su Jeti Nedir? Nasıl Çalışır? Neleri Kesebilir?

Günümüzde endüstriyel uygulamalarda sıklıkla kullanılmaya başlanan su jeti teknolojisi ile metal, tahta ve mermer gibi bir çok malzeme kesilebiliyor. Bu yazımızda da sizlere bu teknolojiyi tanıtacağız.

Su Jeti Nedir?

Su jeti, genellikle sertlik düzeyi ne olursa olsun, sertlik ve yumuşaklık derecesini ayırmaksızın dünyadaki tüm malzemeleri, tolerans payı hassas olacak şekilde (0,1 mm) kesmeye yarayan, ”kesici bir alet olmayan” aşındırıcı madde destekli, su bazlı bir imalat aracıdır. Hemen hemen her türden malzemeyi kesebilecek kapasiteye sahiptir. Benzetme yapacak olursak, yoğun su baskısı nedeniyle oluşan, toprak kaymasının yoğunlaştırılmış halidir diyebiliriz.

Su Jeti Nasıl Çalışır? Neleri kesebilir?

Gelişen teknolojiyle birlikte birçok imalat müessesinde kullanımı yaygınlaşan su jetinin çalışma prensibini video platformlarından izlemek mümkün. Sadece yapılan kesimleri izleyebildiğimiz videolarda bütün işlem bunlardan mı ibaret? Tabii ki de hayır. Öyleyse kamera arkasında ve makine çalışırken arka planında neler oluyor biraz bahsedelim.

Aşağıdaki videoda su jeti uygulamalarını görebilirsiniz.

Su jeti, nam-ı diğer Waterjet, içerisinde bulunan küçük kum tanelerini yaklaşık 6000 bar gibi muazzam basınçlı su ile birlikte, dayanımı çok yüksek olan ”püskürtme ağzına” varana kadar kademe kademe ilerleyerek, geniş çaptan dar çaplı kanallara doğru, maksimum gücü, kesilecek malzemeye aktaran kesici uca ulaşır. Burada işi yapan su değil, içindeki aşındırıcı kum tanecikleridir.

Basınç değeri bu denli yüksek olunca 20-30 cm kalınlıktaki cam, mermer, metal, tahta vs. birçok malzemeyi kolaylıkla kesmektedir. Plazma ve CNC’ye göre daha yavaş bir işlem hızı olduğundan zorunlu kalınmadıkça kullanılmıyor. Olayı ise ”mekanik aşındırma” yaparak, malzemeyi istenilen açı, şekil ve derinlik vererek kesmektir. Malzemenin kalınlığına bağlı olarak kesme hızı haricinde ayar yapılmasına gerek duyulmamaktadır. Çünkü en yüksek hızla kesim hedeflendiği için, diğer hesaplamalar mümkün olan en iyi ölçülerde tutulmaktadır. Aşındırıcı jet kesinlikle dünyadaki tüm malzemeleri cinsi, sertliği ve diğer özelliklerini gözetmeksizin kesebilir.

Şunu da unutmamakta fayda var; kesim işleminden sonra, aşındırıcı kum tanelerinin parça büyüklüğü, toz haline geldiği için ikinci bir kesim için tekrar kullanılamaz.

Su jeti teknolojisinin günden güne gelişmesi ile birlikte özellikle endüstriyel malzeme kesme ve işleme alanlarında kullanımı daha da artabilir.