Pi Sayısı Nedir? Pi Rakamları

Matematikte sıkça görülen ve kullanılan pi sayısı, bilim ve teknolojinin hemen hemen her alanının gelişmesine büyük katkı sağlamış bir sayıdır. Bu yazımızda pi sayısı ve pi rakamlarını sizler için derledik.

Pi Sayısı Nedir ?

Pi sayısı, Yunan alfabesinin 16’ıncı harfi, en çok bilinen matematik sabitini temsil etmek için kullanılır. Tüm çemberler benzerdir ve bir çemberin çevresinin çap uzunluğuna oranı daima aynı sayıdır. Bu sayı pi sabiti olarak bilinir (Π=c/d). Diğer bir deyişle, bir çemberin çevresi pi sayısı ile o çemberin çap uzunluğunun çarpımına eşittir (c=Πd).

Pi irrasyonel bir sayıdır, ifade etmek için virgülden sonra sonsuz bir ondalık sayı zinciri gerekir. Tamsayı olarak tanımlanamaz, sonsuza giden bir sayı olarak bilinir. Tam değerini bulmak imkansızdır, ancak ihtiyaç duyulduğunda doğruluk seviyesinde hesaplanabilir.

Birçok matematikçi pi sayısının rakamlarını mümkün olduğu kadar çok hesaplamaya çalışmaktadır. Guiness Dünya Rekorlar kitabına göre en çok pi sayısını ezberden okuma rekoru 67000’den fazla ondalık basamağı ezberden okuyan Lu Chao’ya aittir.

The-Pi Search Page isimli web sitesi ise program yardımı ile 200 milyon rakama kadar hesaplayabilmektedir.

Öğrenciler matematiğe başladığında, pi sayısı değerini 3,14 veya 3,14159 olarak öğretilir. İrrasyonel bir sayı olmasına rağmen, pi sayısını tahmin etmek için rasyonel ifadeler kullanılır, mesela 22/7 veya 333/106.

Pi Rakamları

ilk 100 pi rakamı;

3,14159 26535 89793 23846 26433 83279 50288 41971 69399 37510 58209 74944 59230 78164 06286 20899 86280 34825 34211 7067

I Like Pi isimli websitesinde ilk 10000 rakam listelenmektedir.

Pi Sayısı Tarihçesi

Pi, yaklaşık olarak 4000 yıldır bilinmektedir ve babiller tarafından keşfedilmiştir. Pi’nin 3,125 olduğu M.Ö. 1900-1680 yılları arasında yazılan bir tablette bulundu. M.Ö. 1650’ye ait Rhind Papirüsündeki bulgularda eski Mısırlaların benzer keşifler yaptığını göstermektedir. Bu papirüste yazan bulgularda Mısırlılar bir çemberin alanını hesaplamak için pi sayısının değerini yaklaşık olarak 3,1605 almışlardır.

İlk pi hesaplaması Arşimet (M.Ö. 287-212) tarafından gerçekleştirilmiştir. Dünyanın en büyük matematikçilerinden biri olan Arşimet, iki çokgenin alanını Pisagor teoremi kullanarak hesaplamıştır. Arşimet, bir dairenin içerisine çizilmiş bir çokgen ve yine bir dairenin  çevresi sınır alınarak etrafına çizilmiş bir çokgenin alanına dayanarak dairenin alanını hesaplamıştır. Arşimet dairenin alanını hesaplamada kullandığı bu çokgenleri dairenin alanı için alt ve üst sınır olarak kullandı ve pi’nin değerinin 3+(1/7), 3+(10/71) arasında olduğuna yaklaştı.

Çinli Zu Chongzi (429-501) pi rakamı 355/113 olarak hesapladı, ancak çalışmalarını kaybettiği için bu sayıyı nasıl hesapladığı bir gizem  olarak kaldı. Pi, 1706 yılında İngiliz matematikçi William Jones tarafından pi sembolü (Π) olarak sembolize edildi.

Basit matematikte, pi sayısı çemberin alanını hesaplamada kullanılmaktadır. Diğer matematik denklemlerinde olmak üzerede sıklıkla kullanılan pi bütün dünyada eşittir.