LED Lamba Nedir? LED Lamba Nasıl Seçilir?

LED lambalar, enerji verimliliğinin de öne çıktığı günümüzde aydınlatmada enerji tasarrufu denildiğinde akla gelen ilk lamba türüdür. Peki bu lambalar nasıl bu kadar az ısı yayıp verimli olabiliyor? LED Lamba kullanarak elektrik faturasından ne kadar tasarruf edilebilir? Eviniz için en iyi LED Lamba nasıl seçilir? gelin hep beraber bu soruların cevaplarını inceleyelim.

LED lambanın ne olduğuna bakmadan önce kısaca LED teknolojisini anlamak faydalı olacaktır.

LED Nedir?

LED, İngilizce olarak Light Emitting Diode ifadesinin baş harflerinin kısaltılmış halidir. Bu ifadeyi de Türkçe’ye çevirecek olursak da Işık Yayan Diyot olarak çevirebiliriz. LED, akımın sadece tek yönde akmasını sağlayan iki bacağı bulunan yarı iletken bir diyottur. Anottan katota geçen elektrik akımı ile LED ışık yaymaya başlar. Bu diyotlar çoklu şekilde bir araya getirerek günümüzde LED teknolojisi ile çalışan cihazları oluşturmuşlardır. LED televizyonlar, LED aydınlatmalar vb. cihazlar bu ışık yayan diyotların birbirleri ile bağlanıp bir araya getirilmesi ile oluşturulmuştur. LED teknolojisi ile ilgili daha ayrıntılı bilgiye LED Nedir? Çeşitleri Nelerdir? içeriğimizden ulaşabilirsiniz.

Şimdi asıl konumuz olan ve bir LED teknolojisi ürünü olan LED Lambaları inceleyelim.

LED Lamba Nedir?

LED Lamba veya LED Ampül, aydınlatma amacıyla birden fazla ışık yayan diyotun birbirine bağlanması ile oluşturulmuş oldukça verimli ampüllerdir. Standart lambalara göre daha az elektrik tüketip daha yüksek derecede ışık verirler. Elektrik enerjisini ışığa dönüştürürken minimum kayıp oluşturan bu lambaların dönüşüm verimi de standart lambalara göre daha yüksektir. Verim kaybı düşük olduğu için de dışarıya yaydığı ısı miktarı da daha düşüktür.

Eski tip akkor lambalar çalıştıktan sonra sıcaktan bu lambaları elleyemezdik bile. Çünkü bu lambalar doğrudan elektriğin kontrollü bir şekilde kısa devre yapılmasıyla kızaran telin yaydığı ışık ile aydınlatma yapmaktadır. Bu da çok büyük verim kaybına neden olmaktadır. Oluşan bu kayıp da ısı olarak çevresine yayılmaktadır. Ama LED lambalarda böyle bir sorun olmamaktadır. Bundan dolayı da daha verimli uzun ömürlü ve güvenlidir.

LED Lambaların Ömrü ve Verimi

LED lambaların diğer lamba türlerine göre hem verimi daha yüksektir hem de ömrü daha uzundur. Bu LED ampüllerin tercih edilme sebeplerindendir.

LED Lambaların Verimi

LED lambalarda verim lümen olarak bilenen ve ışık akısı ve tükettiği elektrik miktarına bağlı olarak hesaplanabilmektedir. Işık akısının tüketilen elektrik gücüne oranı ile bulunabilen bu verim katsayısına etkinlik faktörü denir. Standart bir LED ampülün etkinlik faktörü üretici firmalara göre değişiklik göstermekle beraber 20-85 lümen/W arasında değişmektedir.

LED Lambaların Kullanım Süresi

LED Lambaların ömrüne baktığımız zaman karşımıza genellikle laboratuvar koşullarında 100.000 saat çalışabildiği ölçülmektedir. Tabi bu maksimum teorik değerdir. LED’in ampül içine oturtulması, evlerde bağlanması, kullanım ve çevre şartları düşünüldüğünde 50.000-70.000 saat arası yani 5-8 yıl arası ömrü olduğu düşünülebilir. (Tabi lamba her gün 24 saat çalıştırılırsa)

LED Lambalar ile Ne Kadar Tasarruf Edebiliriz?

LED ampüllerin kullanımı ile elektrik faturanızı belli bir miktarda düşürebilirsiniz. Gelin bunu basit bir yöntem ile hemen hesaplayalım.

Öncelikle 300 kWh’lik aylık bir elektrik tüketiminiz olsun. 35 W‘lık 4 tane tasarruf lambasının günde ortalama 6 saat açık kaldığını farz edelim. Bu da aylık 25,2 kWh seviyesinde bir elektrik tüketimi anlamına gelir. Güncel elektrik birim fiyatlarına baktığımız zaman günlük 8 kWh altı elektrik birim fiyatı 1,452708 TL/kWh‘dir.

Tasarruf lambaların aylık maliyetini hesaplarsak: 25,2 kWh * 1,452708 TL/kWh = 36,6 TL yapmaktadır.

7 W gücündeki bir LED ampül örneğimizdeki tasarruf lambasına ışık yayma yönünden eş değer olduğunu düşünelim. Şimdi de aynı şartlarda LED ampülün maliyetini hesaplayalım.

7 W gücünde 4 adet LED ampül günde 6 saat çalıştırılırsa da aylık 5,04 kWh elektrik tüketimi yapmış olur ki bu da 5,04 kWh x 1,452708 TL/kWh = 7,32 TL yapmaktadır.

Görüldüğü üzere LED lamba tasarruf lambasına bile kıyasla aydınlatmadan kaynaklı elektrik maliyetini %86 oranında düşürmüştür. LED ampüller diğer lamba türlerine göre daha pahalı olsa da verimliliği, tasarrufu ve ömrünün daha uzun olduğu düşünüldüğünde kesinlikle çok daha avantajlıdır. Kısa sürede de yatırım maliyetini de çıkarmaktadır.

LED Lamba Nasıl Seçilir?

LED lamba seçimi, aydınlatacağı alanın büyüklüğüne göre seçilmelidir. Işık akısını daha önce tanımlamıştık. Şimdi işin içerisine alan da girdiği için yeni bir parametremiz de var. O da aydınlatma seviyesi olarak bilinen Lüx değeridir. Genellikle evler için 100 lüks değeri konfor şartlarını sağladığını düşünebiliriz. Bu değer bir çeşit standart olarak karşımıza çıkmaktadır. Kaç lümen derecesindeki bir lambanın ne kadar alanı aydınlatabileceğini bu Lüx standardına bakarak hesaplayabiliriz.

Aydınlatma Seviyesi (Lüx) = Işık Akısı (Lümen) x Alan (m2) Birim olarak baktığımız zaman Lüx=Lümen/m2 anlamına da gelir.)

Evler için 100 lüx derecesini bir standart olarak alıyoruz. O zaman yukarıdaki formüle göre de ışık akısı yani lümen değerine göre bir LED ampülün kaç metrekare alanı aydınlatabileceğini hesaplayabiliriz. Örneğin 1000 lümen değerinde bir LED lamba gördüğünüz bu lamba 1000 lümen/100 lüx = 10 m² bir alanı aydınlatabilmektedir. Eğer alan 20 m² ise bu lambadan 2 adet kullanılması aydınlanma konfor şartlarının sağlanması için yeterli olacaktır.

Sonuç

Genel olarak baktığımız zaman aydınlatma ihtiyacı da ciddi oranda elektrik sarfiyatını artırmaktadır. LED lambalar da konutlarda elektrik tüketiminin azaltılmasına katkı sağlamaktadır. Daha düşük elektrik sarfiyatı demek, çevre için daha az karbon salınımı, ekonomi için daha düşük elektrik faturası ve ülkemiz için de daha az dışa bağımlılık demektir.