
Geçtiğimiz günlerde İngiltere’deki UCL araştırmacıları tarafından yürütülen bir çalışmada, insan kromozomlarının kütlesi ilk kez X ışınları kullanılarak ölçülebildi!
Kromozomların kütlesini anlamanın etkileri tıp alanında oldukça önemli görülür çünkü UCL araştırmacılarının Kromozom Araştırması’nda yayınlanan makalelerinde de açıkladığı gibi kromozomlarımız, vücudumuzun hemen hemen her hücresinde yaşamın şifrelerini içerirler.
İlginçtir ki, araştırma ekibi kromozomların tahmin edilenden daha ağır olduğunu, çünkü içerdikleri DNA’dan yaklaşık 20 kat daha fazla olduklarını öğrendi. Bu fazlalık da, henüz keşfedilmemiş eksik parçalar olabileceği anlamına geliyor. Araştırmanın sonucuna göre elde edilen veriler, insan vücudunun tıbbi olarak daha iyi anlaşılmasını sağlayacak bir buluş gibi gözüküyor.
Çalışmanın kıdemli yazarı Profesör Ian Robinson, “Kromozomlar 130 yıldır bilim adamları tarafından araştırılıyor, ancak bu karmaşık yapıların hala keşfedilememiş kısımları var” dedi.
Uzmanlar, kromozomların kütleleri de dahil olmak üzere onların tam olarak nasıl çalıştığını anlamanın tıbbi laboratuvarlar için kritik öneme sahip olduğunu söylüyorlar. Bu uzmanlardan biri olan Archana Bhartiya, “Hasta örneklerinden kanseri teşhis etmek için tıbbi laboratuvarlarda çok miktarda kromozom çalışması yapılır. Bu nedenle, kromozomları daha iyi analiz edebilmek son derece değerli olacaktır,” dedi.
Araştırma Ekibi Kromozomların Kütlesini Nasıl Hesapladı?
Ekip kütleyi hesaplamak için, İngiltere’nin ulusal senkrotron tesisi Diamond Light Source’dan tahsis ettiği güçlü bir X-ışını kullandı. Bu ışın, 46 kromozomdaki elektron sayısını belirlemek için oldukça yararlı oldu. Araştırmacıların kullandığı bu yönteme, kromozomların son derece hassas bir 3D rekonstrüksiyonu oluşturan X-ışını ptychography deniyor. Ekibin bu kadar iyi çözünürlük elde edebilmesinin nedeni ise, Diamond Light Source’da kullanılan ışının güneşten milyarlarca kat daha parlak olmasıydı.
Geçtiğimiz yıllarda da, bir kromozom ilk kez tamamen sıralanmıştı, başka bir çalışma ise, kromozomların biyoloji dersinde bize öğretilen X şeklini her zaman almadığını göstermek için 3D görüntüleme kullandı. Kromozomlar üzerinde yürütülen bu çalışmalar, sağlık sektöründe önemli gelişmeler yaratacak gibi gözüküyor.