Karragenan Nedir? Gıdalarda Kullanımı Güvenli Midir?
Karragenan peynirden reçele, bebek mamalarından salata soslarına kadar sürekli tükettiğimiz çoğu gıdanın bileşiminde bulunmaktadır. Tamamen kalorisiz olmasının yanında dondurma ve yoğurda istenen akışkanlığı sağlayarak “jelatin” yerine kullanılabilir bu da veganlar için son derece iyi bir alternatif yaratmıştır. Ayrıcı gıdalarda stabilizasyonu sağlayarak bozulmadan daha uzun süre lezzetini korumasını sağlayarak gıda israfını önemli ölçüde engellemektedir. Ayrıca gıdalar üzerine Karrangenanı E-407 koduyla görürüz. Şimdi gelin bu maddeyi inceleyelim.
Karragenan Nedir?
Karragenan tamamen doğal bir kaynaktan elde edilmektedir.Birçok faydası olduğu bilinen deniz yosununun bir türü olan kırmızı deniz yosunu asidik olmayan ve çeşitli bileşenlerle hazırlanan suda kaynatılıp, süzülür ve ardından ezilir. Kırmızı deniz yosunundan karragenan böylece çıkarılmış olur. Sürekli kullanımının sağlanabilmesi için en son ince toz haline getirilir.
Gıdalarda Neden Karragenan Kullanılır?
Karragenan eşsiz ve çok yönlü bir katkı maddesi olması nedeniyle birçok alanda kullanılmaktadır.
- Yağ ve şeker bakımından miktarı yüksek olan katkı maddelerinin sağladığı tadı aynı tutup onların yerine kullanılabilmekte böylece gıdaları daha sağlıklı hale getirebilmektedir.
- Karragenan kalite kaybı olmadan gıdaların raf ömrünü uzatarak atık gıda oluşumunu önler.Aynı zamanda gıdanın kullanılabilirliğini arttırır ve dünyadaki birçok insanın beslenmesini kolaylaştırır.
- Salata sosları, mayonez gibi birçok gıdada stabilizasyonu sağlayarak istenmeyen değişikleri önler.
- Un ve mısır nişastası gibi belirli gıdaları kalınlaştırmada kullanılır.
- Karragenanın üretimi ucuz olması sayesinde gıdanın üretim maliyetini düşürmektedir.
- Karragenanın, helal ve koşer gıda tüketimi için uygun olması sebebiyle de tercih edilen bir maddedir.Ayrıca vegan ve vejetaryen diyetlerde de kullanılabilir.
- Karragenanın, gıda üreticilerine tad kaybı olmadan bitkisel ve hayvansal proteinlerin gıdada kullanılmasına olanak sağladığı bilinmektedir.
Karragenan Zararlı mı?
Her ne kadar birçok kaynak karragenanın sağlık üzerine olan negatif etkilerinden sıkça bahsetmektedirler.Ancak bunlar gerçeği yansıtmamaktadır. Son yirmi yılda çeşitli diyetlerde yapılan birçok çalışma bu katkı maddesinin tamamen güvenli ve toksik olmadığını kanıtlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa, Çin, Japonya ve Brezilya da dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki yetkililer, karragenannın toksik olmadığını kabul etmekte ve karagenanın gıda için güvenli olduğunu onaylamaktadırlar. WHO (Dünya Sağlık Örgütü) ve FAO (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) tarafından ortaklaşa yürütülen uluslararası bir uzman komitesi olan JECFA derin bir araştırma yaparak karragenanın , bebekler için güvenli olduğunu belirtmiştir.
Hangi Gıdalarda Karragenan Bulunmaktadır?
Günlük hayatımızdaki birçok gıdada karragenan bulunmaktadır.Bunlardan bazıları;
- Dondurma
- Bebek mamaları
- Şekerler
- Yoğurt
- Peynir Çeşitleri
- Çikolatalı Süt
Karragenanla İlgili Neden Olumsuz Görüşler Bulunmaktadır?
Dünyada gıda konusunda yetkin birçok kuruluşun onayına rağmen karragenan hakkında “zararlı katkı maddesi”,”güvensiz katkı maddesi” olarak bahsedilmektedir.Bunun nedeni tıbbi görüntülemede kullanılan poligeenanın belirli bir süre “bozulmuş karragenan” olarak adlandırılmasından kaynaklanmaktadır.Poligeenan deniz yosunundan üretilmiş olsada daha sonraki işlemler karragenanın elde edilmesinde uygulanan işlemlerden tamamen farklıdır.
Poligeenan elde etmek için deniz yosunu yüksek asitde ve çok yüksek sıcaklıklarda sert bir işlemden geçirilir.Bu yüzden karragenandan tamamen farklı bir ürün elde edilir. Poligeenanın molekül ağırlığı karragenandan 20 ila 80 kat daha azdır.Düşük moleküler ağırlığa sahip olması poligeenanın vücut bağırsağına girebilmesine olanak sağlar. Ancak karragenanda bu söz konusu değildir.
Sonuç
Günümüzde karragenan FDA,JECFA gibi önemli kurumların onay verdiği ve dondurmadan bebek mamalarına kadar birçok gıdada kullanılan bir katkı maddesidir.Yeni araştırmalar karragenanın sindirim sistemine faydası,antioksidan etkisi ve çeşitli hastalıklara karşı faydalı etkileri olduğunu keşfetmektedirler