5 Madde ile Güneş Panellerinde Degradasyon Nedir?
Güneş panellerinde degradasyon, özellikle güneş enerji santral yatırımı yapmak isteyen herkesi ilgilendiren ve ürün seçimi yapmadan önce mutlaka bilinmesi gereken bir konudur. Gelin güneş panellerinde degradasyon nedir? hep birlikte inceleyelim.
Degradasyon Nedir?
Güneş panellerinde degradasyonu anlatmadan önce genel olarak degradasyonun ne olduğunun da bilinmesi gerekmektedir. Degradasyon, sözlük anlamı olarak ayrışma bozunma anlamına gelmektedir ve jeolojide de sıklıkla kullanılan bir kelimedir. Jeolojide yer kabuğundaki kayaçların yüzey kısımlarında meydana gelen fiziksel ve kimyasal etkenlerle meydana gelen değişimlerdir [Vikipedi]. Tabi bu anlamı dışında da bozunma, kayıp, verim azalması ve güç düşümü anlamına da gelir.
Güneş Panellerinde Degradasyon
Güneş panelleri kullanıma başladıktan itibaren yıllara göre veriminde ve güç çıkışında azalmalar meydana gelmektedir. Bunun en büyük nedeni de ısınan panel üzerindeki sistem bileşenlerinin zamanla genleşmesinden dolayı güneş hücreleri üzerinde oluşan mikro çatlaklardır. Gözle görünmeyen bu mikro çatlakların zaman içerisindeki artışı da güneş panelinde verim kaybına neden olmaktadır. Bu olaya güneş panelindeki ilk kullanım sonrası yıllara göre artan verim düşümüne güneş panellerinde degradasyon denir.
Güneş panel üreticileri genellikle 25 yıl garanti süresi vermektedirler. Bu garanti panel üzerinde beklenmeyen oranda verim ve güç düşümlerini kapsamaktadır. Yani 450 W bir güneş panelini aldığınızda ilk yıl kullanım sonrası bu panelin gücünün maksimum üretim 435 W seviyesine düşmesi beklenir. Yani ilk sene hemen hemen %3 lük bir verim kaybı gerçekleşmesi olağan olarak kabul edilebilir. Bundan fazla gerçekleşen verim kayıplarında ise üretici firmaya garanti servisi için başvurabilirsiniz.
Normalde güneş panel modellerinin veri sayfasında (datasheet) tahmini yıllık verim düşümü yazmaktadır. Bu değer modele ve üreticiye göre değişmekte olup genellikle %0,6-%1 arasındadır. Tabi unutulmamalıdır ki ilk yıl kullanımında bu verim kaybı da %2-%3 civarında olabilmektedir. Bunun nedeni de ilk kullanımda sıcaklık ile güneş panel bileşenlerinde genleşmenin daha fazla olmasıdır. Yani ilk yıl mikroçatlak oluşum ihtimali daha yüksektir.
Güneş Panellerinde Degradasyonun Önemi
Güneş panellerinde degradasyon sistem geri ödeme süresini ve ömrünü tahin edebilmeniz açısından önemlidir. Güneş paneli almadan önce panel veriminin her sene %1 düşeceğini göz önüne alarak sistem geri ödeme süresini hesaplayın. Her ne kadar yeni nesil A sınıfı güneş panellerinde yıllık verim kaybı %0,6-%0,7 civarı gibi ön görülse de kullanım şartları iklim koşulları gibi etkenlerden bu oran %1’i bile geçebilir.
Peki yıllık %1 verim kaybı ne anlama geliyor. 5 kW kurulu güçte kurduğunuz bir güneş enerji sistemi her yıl 50 W, 20 yılın sonunda da 1 kW güç kaybedeceği anlamına gelmektedir. Yani kurulan sistem 20 yıl sonunda 4 kW güç üretimi yapabilecektir. 20 yıl içerisinde güneş panel teknolojisindeki gelişim de ön görülürse panellerin değiştirilmesi daha akılcı olacaktır.
Ama daha az verim kaybına neden olan bir güneş panel modeli seçilirse güneş panellerinin değişimi 20. yıl değil belki de 30. yıl yapılabilir. Bu da amortisman süresinin kısaltılmasını sağlamaktadır. Bundan dolayı mümkün mertebe güneş panel seçiminiz için sıraladığınız kriterlere güneş panellerinde degradasyon olayını da eklemelisiniz.
Güneş Panellerinde Degradasyon Nasıl Azaltılabilir?
Güneş panellerinde degradasyonu tamamen yok etmenin bir yolu olmasa da belli başlı işlemler ile bir miktar da olsa azaltılabilir. Bunlar da genel olarak aşağıdaki gibi sıralanmıştır.
- Güneş panellerinin üzerine basmamak veya herhangi bir cisim fırlatmamak
- Güneş panellerinin düzenli temizliğini yapmak
- Güneş panellerinin ısınmasını arttıracak etkenlerden uzak tutmak
- Kablolara her hangi bir hasar vermemek
- Güneş panellerinin bağlı olduğu invertörü serin bir ortama yerleştirmek
- Off grid sistemlerde aküden panellere gidebilecek ters akımlara karşı kaliteli şarj kontrol cihazları kullanmak
- Paneller üzerinde gölge oluşturacak dış etmenleri ortadan kaldırmak (ağaç, sarmaşık vs.)
- Panellerin ısınmasını artıracak konstrüksiyon malzemelerini kullanmamak
Sonuç
Genel olarak baktığımızda güneş panellerindeki degradasyon hiçbir zaman %100 giderilemeyecek ama ciddi oranlarda azaltılabilir. Güneş sektöründe artan yatırım ve araştırma-geliştirme çalışmaları çerçevesinde geliştirilen yeni modellerle yıllık verim kaybı daha da azalacaktır. Şuan %0,5, %0,6 verim kayıplarını konuşurken belki de 10 yıl sonra %3-4 seviyelerini konuşacağız.
Güneş panellerinde degragasyon ile ilgili görüşlerinizi ve sorularınızı yorum olarak bize iletebilirsiniz.