Ergonomi Nedir? Ergonomi Örnekleri Nelerdir?
Ergonomi kelimesini günümüzde en çok mobilya sektöründe duymaktayız. Ergonomik koltuk, yatak vb. ürünler bu şekilde kullanıcılar için pazarlanırlar. Tabi ergonomi kelimesi bundan çok daha fazla amaçla kullanılmaktadır. Bu içeriğimizde sizlere ergonomi nedir? ergonomi örnekleri nelerdir? sorularının cevaplarını derledik.
Ergonomi Nedir?
Ergonomi, insanların fiziksel ve psikolojik özelliklerine göre bizim için en kullanışlı en rahat ve çevreyle uyumlu bir şekilde en uygun tasarlanan, imal edilen veya ortaya konan çalışmalara verilen bir isimdir. Kelimenin kökenine baktığımız zaman ise Yunanca’dan gelmektedir ve Ergonomos kelimesinden türemiştir. Burada Ergo iş ve nomos da yasa anlamına gelmektedir. [1]
İş yasaları olarak Yunanca’dan Türkçe’ye çevrilebilen ergonomi kelimesini kısa olarak yaşam ve konfor koşullarının insana daha uygun hale getirilmesi olarak da tanımlayabiliriz. Rahat ve kullanışlı bir koltuk, kullanımı kolay bir araba ve hatta kullanışlı bir mobil uygulama bile ergonomik örnekleri arasına da girebilmektedir.
Ergonominin Amaçları Nelerdir?
Ergonominin en temel amacı insanların yaşam standartlarını daha iyi hale getiren ürünler oluştururken bunun aynı zamanda konforlu olmasını sağlamaktır. Mesela bir elektrik süpürgesi şüphesiz insanın yaşamını kolaylaştıran bir araçtır. Fakat bu süpürgenin ağır olması ve çok ses çıkarması pek kullanışlı olmamaktadır. Bu sebepten de hem daha iyi vakum yapabilen hem daha sessiz ve hafif bir süpürgenin pazar potansiyeli çok daha yüksek olacaktır.
Ergonomide diğer bir avantaj da iş verimini arttırmaktır. Yani örneğin üretim yapan bir tesiste üretimi hızlandırmak için makineler alındı diyelim. Ama bu makineler hem çok sesli hem de dışarı ısı ve toz yaydığını düşünelim. Bu makineler üretimi hızlandırsa bile ergonomik değildir. Çünkü insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bu makineler insan sağlığı için en uygun hale getirilmesiyle birlikte ergonomik olurlar.
Ergonomi Örnekleri Nelerdir?
İnsanın yaşam koşullarını iyileştiren ve kolaylaştıran her şey ergonomiktir. Ergonomik ürünler, araç ve sistemler insanların hem iş verimini arttırmakta hem de sağlıkları açısından faydalıdır. Günlük hayattan ergonomi örneklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- Rahat ve konforlu mobilyalar
- Kullanıcı deneyimi yüksek bir web sitesi veya mobil uygulama
- Konforlu ve kolay bir kullanıma sahip bir araç (otomobil, motosiklet, bisiklet vb.)
- Fabrikada çalışan bir işçinin işlerini kolaylaştıran makineler
- Bir ustanın kullanımına uygun aletler
- Kullanıcıyı yormayan, kullanımı kolay ve hayatı kolaylaştıran elektronik cihazlar
- Yemek yaparken zamandan kazandıran, kullanımı kolay ve pratik olan ev aletleri
- Yine evlerde temizlik için kullandığımız elektrik süpürgesi gibi aletlerin kullanışlı olması
İşyerlerinde Ergonomi
Ergonomi sadece ürünler için önemli olan bir kavram değildir. Ayrıca ofis veya fabrika gibi çalışma yerlerinde de çalışanların sağlığını koruyup iş verimini artırmak amacıyla bir takım ergonomik uygulamalar yapılmaktadır.
İşyerlerinde Ergonomi Uygulamalarının Amaçları
İş yerlerinde çalışanların hem sağlığı hem de çalışma veriminin artırılması firmalar için oldukça önemlidir. Bundan dolayı da işyerlerinde ergonomi uygulamaları öne çıkmaktadır. Sizlere bu uygulamalardan bazılarını aşağıdaki gibi listeledik.
- Günlük çalışma saatlerinin 8 saati geçmemesi
- Çalışma süresi boyunca düzenli bir şekilde ara verilmesi
- İş güvenliği kuralları ile faaliyetlerin gerçekleştirilmesi
- Sürekli bilgisayar başında çalışanlar için ise düzenli aralıklarla oturduğu yerden kalkıp hareket etmesi için farklı görevler verilmesi
- Fabrikalarda kullanılan makine ve teçhizatın çalışanın konforuna ve güvenliğine uygun olması veya uygun hale getirilmesi
- Çalışanların uzun süre aynı işi yapması engellenerek yine alanıyla ilgili farklı görevlendirmeler yapmak
- Çalışılan ortamda gürültü ve have kirliliğine karşı önlemlerin alınması
Yukarıda belirttiğimiz liste daha fazla da uzatılabilir. Ama sonuç olarak işyerlerinde ergonomi uygulamaları çalışanların hem sağlığını hem de iş veriminin artırılmasını sağlayarak ortaya daha kaliteli ürün ve hizmetlerin çıkmasına büyük katkı sağlamaktadır.
İşyerlerindeki Ergonomik Rahatsızlıklar
İşyerlerinde en sık görülen ergonomik rahatsızlıklar hiç şüphesiz fiziksel aktivitelerden kaynaklanmaktadır. Bu da kas ve iskelet sisteminde bir takım rahatsızlıklara sebep olmaktadır. Bu rahatsızlıklar sadece fizik gücüyle iş yapanlarda değil ayrıca sürekli oturarak ekrana bakarak çalışan ofis çalışanlarında da görülebilmektedir. Ayrıca gürültü, sıcaklık, kimyasallar ve aydınlatma gibi çevresel faktörler de rahatsızlıklara sebep olabilmektedir.
İşyerlerinde Ergonomik Risk Faktörleri
İşyerinde ergonomik risk faktörleri, çalışanların konforunu ve sağlığını olumsuz etki oluşturabilecek faktörlerdir. Bunları aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi Psikolojik, Çevresel ve Fiziksel olmak üzere 3 ana başlıkta sıralayabiliriz.
Psikolojik Faktörler | Çevresel Faktörler | Fiziksel Faktörler |
---|---|---|
Zihinsel Yüklenme | Gürültü | Tekrarlama |
Psikososyal Faktörler | Sıcaklık ve Nem | Uygunsuz Duruşlar |
Organizasyonel Etkiler | Aydınlatma | Statik Duruş |
İşyerinde Sosyal İletişim | Titreşim | Aşırı Güç |
Kimyasallar | Sıkışma |
Sonuç olarak ergonomi gerek kendi kişisel yaşamımızda gerekse de iş hayatında önemli bir yere sahiptir. Kazalardan ve sağlık sorunlarından uzak bir hayat için çevremizi kendimize uyumlu bir hale getirmeliyiz. Sadece araç ve gereçleri değil bizim için ergonomik risk oluşturan insanlardan da uzaklaşmalı, herkesin düşüncelerini de önemsememeliyiz. Ancak bu şekilde huzurlu ve mutlu bir yaşam sürebiliriz.