Drake Denklemi Nedir? Evrende Yalnız mıyız?

Drake Denklemi Nedir?

Drake denklemi, Samanyolu galaksisi içerisinde iletişim kurabileceğimiz yani zeki yaşam formlarının var olup olmadığının tahmin edilmesi için kullanılan bir denklemdir. İlk kez radyo astronomu olan Frank Drake tarafından 1961 yılında ileri sürüldü. Her ne kadar bu denklem Drake denklemi olarak bilinse de bu eşitliğin oluşumuna Carl Sagan, John C. Llly ve Otto Struve gibi birçok bilim insanı katkı sağlamıştır. Denklem, bir çok değişkenin birbirleriyle çarpımı sonucu olası iletişim kurulabilecek medeniyetlerin sayısını veriyor.

Drake Denklemi ve Değişkenleri

Drake denklemi ve kullanılan parametreler şunlardır;

N= R* . Fp . Ne . Fl . Fi . Fc . L

• N = Samanyolu galaksisinde elektromanyetik sinyalleri tespit edilebilir yani iletişim kurabileceğimiz olası gelişmiş medeniyetlerin sayısı
• R* = Samanyolu galaksisinde yıllık yıldız oluşma miktarı
• Fp=Bu yıldızlardan gezegene sahip olanlarının yüzdesi (%)
• Ne=Gezegeni olan yıldız sistemi başına yaşama uygun koşullara sahip yani Dünya benzeri gezegen sayısı
• Fl=Bu Dünya benzeri gezegenler arasında yaşam olan gezegenlerin yüzdesi (%)
• Fi=Bu gezegenlerde zeki yaşamın oluşma yüzdesi (%)
• Fc= Bu gezegenlerden kendi varlıklarının tespit edilmesini sağlayan sinyalleri uzaya gönderebilen teknolojiye sahip uzaylı medeniyetlerin yüzdesi (%)
• L=Uzaya sinyal gönderebilen bu medeniyetlerin yaşam süresi

Drake denklemi ile ilgili en büyük sorun (en azından şimdilik), astronomların drake denklemi içerisindeki parametrelerden herhangi birinin üzerinde kesin bir sayıya ulaşamamalarıdır. Bu yüzden Drake denklemi ile yapılan bir hesaplama  ancak tahmini bir sonuç verir. Ancak, bu alanların bazıları astronomlara cevabı bulma konusunda daha iyi bir fırsat sağlamıştır.

Proxima Centauri (Alpha Centauri yıldız sisteminin bir yıldızı) ve TRAPPIST-1’in  yakınında keşfedilen kayalık dünyalar insanların uzayda yaşam aranması konusundaki çalışmalara ilgisini arttırdı. Ancak bu yıldızlar kırmızı cüce formunda olduklarından dolayı yörüngelerindeki gezegenlerde oluşabilecek yaşam çok uzun süreli olmayacaktır.  Yaşamın nerede var olabileceğini ve var olan bir uzaylı yaşamın diğer uzaylı medeniyetlerle iletişime geçecek zeki yaşam formuna evrilmesi ve gerekli teknolojiye sahip olması için ne kadar süre gerektiğinin anlaşılması için daha çok çalışmaya ihtiyaç var.

Drake Denklemi ile Galaksimizdeki Olası Gelişmiş Uzaylı Medeniyet Sayısını Hesaplama

Bu hesaplamayı yapabilmemiz için drake denklemi ile belirtilmiş parametrelerin biliniyor olması gerekmektedir. Günümüz teleskop teknolojisiyle bu değişkenlerde istenen değerleri tespit edilmiş ve kanıtlanmış şekilde kullanacağız. Sizlere değişkenlerin değerlerine göre Franke Drake’in hesaplaması, tahmin edilen en düşük değerlerle hesaplama, günümüzün iyimser ve şüpheli tahmini olmak üzere 4 farklı hesaplama derledik.

Frank Drake’in Yaptığı Drake Denklemi Hesabı

Franke Drake denklemi oluşturduğu yıllarda Samanyolu galaksisinde iletişime geçilebilecek diğer uzaylı zeki yaşam formlarının tahmini sayısını tespit etmiştir. Değişkenler için kullandığı değerleri döneminde elde edilen bilgilere göre belirlemiştir.

R* = Samanyolu galaksisinde en az 200 milyar tane yıldız olduğu bilinmektedir. Tabi bize bu değişkene göre galaksimizdeki yıllık yıldız oluşum oranı gerekli buradaki yıl kavramı Dünya yılı olarak kabul edilmektedir. Pek tabi uzay zamanı için dünyadaki bir yıl çok küçük bir zaman dilimidir.  Bir dünya yılında  Samanyolu galaksisinde 1 ile 10 arasında yıldız oluşuyor. Bu az gibi gözükse de kozmik yani uzay zamanı için oldukça hızlı bir süreçtir. Franke Drake hesaplamasını yaparken bu değeri 10 olarak kabul etmiştir.

R*=10

Fp= Bu değer Samanyolu galaksisinde bir yılda oluşan yıldızlardan kaç tanesinin gezegen veya gezegenlere sahip olma ihtimalinin yüzde cinsinden tahmini değeridir. Franke Drake bu değeri de %50 olarak almıştır. Yani bir yılda oluşan 10 yıldızın 5 tanesinin gezegen sistemine sahip olduğunu tahmin etmiştir.

fp= % 50 

Ne = Bir yılda oluşan gezegen sistemine sahip yıldız başına düşen yaşama elverişli gezegen sayısı olan bu parametre de Drake tarafından 2.5 olarak alınmıştır.

Ne=2.5

Fl = Belirlenen Dünya benzeri gezegenlerde yaşam olan gezegen yüzdesi de %100 olarak alınmıştır. Çünkü Drake’e göre bir gezegenin dünya benzeri olması orada yaşam olması için yeterliydi.

Fl=%100

Fi= Yaşam olan gezegenler içerisinde de zeki yaşam olanların yüzdesi de %100 olarak belirlenmiştir.

Fi=%100

Fc = Zeki yaşam olan gezegenlerdeki uzaylı medeniyetlerin kaç tanesinin uzaya sinyal göndererek iletişim kurabilecek teknolojiye sahip olduğu da %15 olarak belirlenmiştir.

Fc=%15

L= İletişim kurulabilecek medeniyetlerin de bu teknolojiye var oluşlarından bu yana kaç senede geldiği de 10.000.000 yıl olarak alınmıştır.

L=10.000.000

Yukarıda belirlenen parametreleri Drake denklemi üzerinde yerine yazarsak,

N= 10 x 0.5 x 2.5 x 1 x 1 x 0.15 x 10.000.000 –> N=18.750.000 

Frank Drake’in yaptığı hesaba göre Samanyolu’nda iletişim kurabileceğimiz 18.750.000 olası uzaylı medeniyeti bulunmaktadır.

En Düşük Değişken Değerlerine Göre Yapılan Drake Denklemi Hesaplaması

• R* = 1
• Fp=% 1
• Ne=0.1
• Fl= %1
• Fi = %1
• Fc=%1
• L=100

N = 1 x 0.01 x 0.1 x 0.01 x 0.01 x 0.01 x 100 –>  N = 0  

Bu hesaplamaya göre Samanyolu galaksisinde iletişim kurabileceğimiz zeki bir uzaylı yaşam formu yok. Bu hesaplama minimum değerlere göre yapıldığından galaksimizde bizden başka uzayda iletişim kurabilecek canlı olmama ihtimali de var. Ama yinede bu çok düşük bir ihtimal çünkü bu hesaplamada alınan değerler oldukça düşük seviyede belirlenmiştir.

Günümüzdeki İyimser Değerlere Göre Yapılan Drake Denklemi Hesaplaması

• R* = 7
• Fp=% 100
• Ne=0.2
• Fl= %13
• Fi = %100
• Fc=%1
• L=10.000.000

N = 7 x 1 x 0.2 x 0.13  x 1 x 0.01 x 10.000.000  –>  N = 18.200 tane iletişime geçilebilecek  uzaylı medeniyet var.

Günümüzdeki Şüpheli Değerlere Göre Yapılan Drake Denklemi Hesaplaması

• R* = 7
• Fp=% 34
• Ne=0.02
• Fl= %13
• Fi = %50
• Fc=%10
• L=1680

N= 7 x 0.34 x 0.02 x 0.13 x 0.5 x 0.1 x 1680 –> N = 1 tane iletişime geçilebilecek  uzaylı medeniyet var.

Sonuç olarak Drake denklemi ile galaksimiz üzerinde iletişim kurabileceğimiz uzaylı medeniyet sayısı hakkında tahmini değerler elde edebilmekteyiz. Drake denklemi ile elde ettiğimiz bu değerler bizleri heyecanlandırsa da henüz gelişmiş bir uzaylı medeniyetle iletişime geçemedik. Belki uzaylıların gönderdikleri sinyaller henüz dünyamıza ulaşmadı veya bizim radyo teleskoplarımız henüz bu sinyalleri algılayacak teknolojik yeterlilikte değil. Bu şekilde birçok problem olabilir. Ancak evrenimizde Samanyolu galaksisi gibi milyarlarca galaksi, güneşimiz gibi trilyonlarca yıldız ve dünyamız gibi de kat trilyonlarca gezegen bulunmaktadır. Sizce bize göre bu sonsuz sayılabilecek evrenin sadece bizim için yaratıldığını düşünmek sizce de bencillik değil midir ?

Kaynaklar

• Space.com
• BBC
• Vikipedi