Elektrikli araçlardan elektrik şebekesine aktarılan elektrik anlamına gelen V2G yani araçtan şebekeye sistemini bu yazımızda sizler için derledik.
Araçtan Şebekeye (V2G) Nedir?
İngilizce olarak Vehicle to Grid yani Araçtan Şebekeye anlamına gelen V2G, temiz enerjiye geçişte çok önemli bir sistemdir. V2G, temelde elektrikli araçların akülerinden şebekeye elektrik aktarımıdır. Elektrik sisteminde elektrikli araçların aküleri depolama görevi görür. Araçtan şebekeye teknolojisi ile bir araç aküsü, enerji üretim veya tüketim gibi farklı sinyallere göre şarj ve deşarj olur.
Örneğin gece vakti evinizin yakınındaki bir rüzgar santrali aktif bir şekilde çalışıyor. Normalde gece elektrik talebi çok düşük olduğundan santralin ürettiği fazla elektriği bir yere aktarması gerekiyor. Burada elektrikli aracınız mükemmel bir depolama aracı olarak öne çıkıyor ve santralden gelen fazla elektrikle aracınızı tam kapasiteyle şarj ediyorsunuz. Gün içerisinde de işinize gittiğiniz zaman aracınızı yine şebekeye bağlıyorsunuz. Böylece gün içerisinde elektrik talebinin maksimum olduğu zaman aracınızın aküleri şebekeye elektrik gönderiyor. Bu şekilde hem elektrik şebekesi destekleniyor, yenilenebilir enerji kullanımı artıyor ve siz de ücretsiz bir şekilde aracınızı şarj ediyorsunuz. Hatta şebekeye verdiğiniz elektrik aldığınızdan da yüksek olursa para bile kazanabiliyorsunuz. Araçtan şebekeye teknolojisinin en basit anlatımı bu şekildedir.
Araçtan Şebekeye (V2G) Nasıl Çalışır?
Öncelikle elektrik tüketiminin anlık değiştiğini göz önünde bulunduralım. Gündüz sanayi ve ticari faaliyetlerin aktif olduğu bir saatteki elektrik tüketimi ile gece saatindeki tüketim aynı değildir. Bu sebepten de gece yenilenebilir enerji santrallerinde üretilen fazla elektriğin depolanması gerekmektedir. Bunun için V2G yani araçtan şebekeye teknolojisi çok önemlidir.
İlk olarak akıllı şarj sistemiyle elektrikli aracınızı evinizde şarja taktınız diyelim. Gece boyunca aracınız şarj olur. Tabi bu şarj varsa yakınlarda bulunan bir rüzgar enerji santralinin gece talep fazlası üretimiyle gerçekleştirilir.
Daha sonra ise gündüz işinize veya bir alışveriş merkezine gittiniz diyelim. Aracınızı park ettiğiniz yerdeki akıllı şarj istasyonlarına bağlıyorsunuz. Şebekede elektrik talebi yükseldiği zaman aracınızdan şebekeye bir elektrik aktarımı gerçekleşerek, elektrik şebekesini desteklemiş oluyorsunuz. Burada aslında sizin belirlediğiniz oranda şebekeye elektrik aktarımı yapabilirsiniz. Çünkü bu sistem şebekeye bağlı on grid solar fotovoltaik sistemlere benzerlik gösterir. Şebekeye aktardığınız elektrik miktarı, şebekeden aldığınız elektrik miktarından fazla ise para kazanabiliyorsunuz. Bunu da bir telefon uygulaması ile anlık takip edebiliyorsunuz.
Burada şebekenin de akıllı şebeke olması da büyük önem taşıyor. Çünkü gece veya gündüz yapılan şarjın bir yenilenebilir enerji santrali ile gerçekleştirilmesi önem arz ediyor. Akıllı şebekeler ile verilen ve alınan elektrik yönetimi verimli bir şekilde yapılarak şebeke yönetimi gerçekleştiriliyor.
İleride elektrik araçlar tamamen yaygınlaştığı zaman stadyumlar, alışveriş merkezleri, kültür ve sanat merkezleri gibi büyük toplanma alanları aslında büyük bir santrale dönüşecektir. Binlerce insanın aynı anda araçlarını şebekeye bağladığını düşünün. Bu ülkenin elektrik sistemi için mükemmel bir durum.
Neden V2G Teknolojisine İhtiyacımız Var?
Artık tüm dünya yenilenebilir enerjiye hiç olmadığı kadar hızlı bir geçiş yapıyor. Ama yenilenebilir enerji sistemlerinin de şebeke üzerinde birçok olumsuz yönü var. Genellikle güneş ve rüzgar yenilenebilir enerji kaynakları arasında ilk sırada olan kaynaklardır. Ancak bu kaynaklar değişkendir yani rüzgar eserse, havada güneş parlarsa elektrik üretimi gerçekleşir. Öte yandan da elektrik şebekesinde talep günün her saati için çok değişkendir. Gün boyu elektrik talebi yüksektir, gece ise gündüze göre talep daha düşüktür. Bu durumda hava şartlarına bağlı yenilenebilir enerji santrallerine her zaman güvenilemez. Bu santraller depolama sistemlerine de entegre edilmelidir. Birçok enerji depolama yöntemi mevcut. Ama tabi bu yöntemlerin bölgesel ve maliyet gibi sorunları nedeniyle her yere uygulanamaması nedeniyle elektrikli araçların bir depolama aracı olarak kullanılabilir.
Her geçen gün yollardaki elektrikli araç sayısı artış göstermektedir. Bu artışla beraber doğal olarak elektrik talebi de artmaktır. Yola çıkan her elektrikli aracın şarj edilmesi için elektriğe ihtiyaç vardır. Tabi bu elektriğin de temiz enerji kaynaklarından üretilmesi gerekmektedir. Bundan dolayı elektrikli araçlar yenilenebilir enerji santrallerin bir tamamlayıcısı görevi üstlenebilir. Elektrikli araçların şarjı dolu olduğu zaman talebin yüksek olduğu zamanlarda şebekeyi besleyebilir, talebin az olduğu zamanda da yenilenebilir santrallerden üretilen fazla elektrik araçlarda depolanabilir.
Araçtan şebekeye teknolojisinin kullanımı bize şebeke esnekliği, güvenliği, şebekenin dengelenmesi ve yüksek yenilenebilir enerji entegrasyonu sağlar. Elektrik üretiminde yüksek oranda yenilenebilir enerji payı isteniyorsa kuşkusuz V2G teknolojisi bu konuda önemli bir rol oynamaktadır. Bu sebepten yenilenebilir enerji santrallerinin şebeke üzerindeki olumsuz etkisinin azaltılması, şebekenin daha etkili ve dengeli kullanımı açısından araçtan şebekeye teknolojisine hiç olmadığı kadar çok ihtiyacımız var.
Araçtan Şebekeye Sisteminin Avantajları
Araçtan şebekeye sisteminin avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Elektrik üretiminde yüksek yenilenebilir enerji payına katkıda bulunur.
- Şebekenin dengelenmesinde ve esnekliğinde önemli bir rol oynar.
- Elektrikli araçlar ücretsiz bir şekilde şarj edilebilir ve hatta elektrikli araçlardan şebekeye aktarılan elektrik fazla olursa kullanıcılar para bile kazanabilir.
- Elektrikli araçların kullanımını arttırır.
- Elektrik maliyetlerinin düşmesinde rol oynar.
- Elektrik üretiminin sürekliliğine katkıda bulunur.
- Yenilenebilir enerji santrallerinde üretilen fazla elektrik etkin bir şekilde kullanılabilir.