Anemometre Nedir? Anemometre Çeşitleri Nelerdir?
Gelişmelerden haberdar olmak için bizi Google Haberler'den takip edin!
Rüzgarın hızını ve yönünü ölçen, meteoroloji ve rüzgardan elektrik üretim sektöründe bir ölçüm aracı olarak kullanılan anemometreleri bu içeriğimizde sizler için derledik. Bu içeriğimizde Anemometre Nedir? Anemometre Çeşitleri Nelerdir? gibi soruların cevaplarını bulacaksınız.
Anemometre Nedir?
Anemometre, rüzgarın hızını, yönünü ve basıncını ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Anemometre kelime anlamı olarak Yunancada rüzgar anlamında da gelen anemos kelimesinden türetilmiştir. Meteorolojide ve rüzgar ölçüm sistemlerinde sıklıkla kullanılır. Anemometre ile ilgili ilk tanımlama 1450 yılında Leon Battista Alberti tarafından yapılmıştır.
Anemometre Çeşitleri Nelerdir?
Anemometrelerin birçok çeşidi vardır. Genellikle anemometreler hız ve basınç anemometreleri olarak iki temel gruba ayrılır.
Hız Anemometreleri
Rüzgarın hızını doğrudan ölçen anemometre tipleridir. En yaygın kullanılan anemometre çeşitleridir.
Kupa Anemometresi
En yaygın kullanılan anomemetre çeşidi kupa anomometresi olarak da bilinen yatay bir eksen etrafına dizilen 3 veya 4 çanaktan oluşur. Rüzgar estikçe de bu çanaklar dönmeye başlar. Rüzgar ne kadar hızlanırsa çanaklar da o kadar hızlı döner. Anemometre de rüzgarın hızını bulmak için bu çanakların dönüşünü sayar. Çünkü rüzgar hızı sabit değildir ve sürekli değişir. Rüzgar bazen çok hızlı bazen ise yavaş eser.
Pervaneli Anemometre
Pervaneli anemometreler de rotor dönüş hızını sayarak rüzgarı ölçer. Pervaneler yatay olarak döner. Bu anemometrelerin çalışma prensibi yatay eksenli rüzgar türbinleri ile benzerlik gösterir.
Sıcak Tel Anemometresi
Sıcak tel anemometreleri ise havanın sıcak nesneleri, üzerinde esmesiyle soğutması prensibini kullanır. Sıcak tel anemometrelerinde elektrik ile ısıtılmış, ince bir tel rüzgar hızının ölçülmek istenen yere yerleştirilir. Rüzgar ne kadar hızlı eserse tel daha çabuk soğur. Telin direnci ile rüzgar hızı arasındaki ilişki ile rüzgar hızı hesaplanır. Ama bu anemometreler rüzgar yönünü hesaplayamaz.
Ultrasonik Anemometreler
Ultrasonik anemometreler, ultrasonik ses dalgalarını kullanarak rüzgar hızını ölçerler. Bu anemometreler sonik dalgaların havada yayılım süresine göre ölçüm yaparlar.
Akustik Rezonans Anemometreler
Akustik rezonans anemometreler klasik ultrasonik anemometrelerden farklı olarak rezonans ile akustik dalga üreterek çalışır.
Lazer Doppler Anemometre
Lazer doppler anemometre bir lazer kaynağından çıkan bir ışık ışınının iki ışına ayrılmasını kullanır. Hava molekülleriyle katı partiküller beraber hareket etmektedir. Işınlar partiküllere çarpar ve yansır. Bu şekilde bir nevi lazer ışınları partikül takibi yapar. Partiküller belirli bir hıza ulaştığında ise bir Doppler kayması oluşturur. Bu da lazer ışığında tüzgar hızı ölçmek için kullanılır.
Basınç Anemometreleri
Rüzgar hızı, ayrıca hava basıncı ile de ölçülebilir. Bu şekilde çalışan anemometreler de basınç anemometreleri olarak bilinir.
Tüp Anemometreleri
Tüp anemometreleri, hava basıncı veya hızı belirlemek amacıyla kullanılır. Tüp anemometreleri hava basıncını cam bir tüp içerisinde ölçer. Tüpün içindeki hava basıncının dışardaki hava basıncı ile kıyaslanmasıyla, rüzgar hızı hesaplanabilir.
Pitot Tüpü Statik Anemometreler
Diğer farklı tipteki anemometreler ise ses dalgalarının hızı veya rüzgar içerisindeki küçük partiküllerin gönderilen lazer ışınları ile parlaması ile de ölçüm yapılabilir.
Anemometreler Nerelerde Kullanılır?
Anemometreler birçok alanda çeşitli amaçlar ile kullanabilir. Hava durumu ölçümünün yanı sıra, havanın otomobil, uçak veya uzay araçları gibi nesneler üzerindeki hareketini incelemek ve nesnelerin hava ile etkileşimini geliştirmek amacıyla yapılan bilimsel çalışmalarda kullanılır. Anemometrelerin genel olarak:
- Hava durumu ölçüm istasyonlarında,
- Uçak sanayinde araştırma geliştirme çalışmalarında,
- Otomobil sanayinde aerodinamik deneylerde ve kontrollerde,
- Uzay araçların aerodinamiksel olarak incelemesinde,
- Rüzgar santrallerinin kurulumundan önce, bölgede kurulan rüzgar ölçüm istasyonlarında yaygın olarak kullanılır.
Kaynaklar
