Gelişmelerden haberdar olmak için bizi Google Haberler'den takip edin!
Tüm dünyada en önemli gündem maddesi haline gelen ve Dünya Sağlık Örgütü’nün küresel salgın olarak ilan ettiği corona virüsü ve bu virüsün sebep olduğu COVID-19 hastalığı ile ilgili en çok merak edilen 10 soruyu sizler için cevapladık.
Bu yazı Dünya Sağlık Örgütü’nün yayınladığı bilgiler doğrultusunda hazırlanmıştır.
Corona Virüsü (Korona Virüsü) Nedir?
Corona virüsleri hayvanlarda veya insanlarda hastalığa sebep olan çok büyük bir virüs ailesidir. Birkaç corona virüsü türü ise insanlarda soğuk algınlığından solunum yolları enfeksiyonuna kadar birçok hastalığa sebep olabilir. Bu hastalıklardan en tehlikeli olanları ise Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Ağır Akut Solunum Yolu Yetersizliği Sendromu (SARS) olarak öne çıkmaktadır. Son keşfedilen corona virüsü ise COVID-19 adı verilen bir corona virüsü hastalığına sebep olmaktadır.
Yani birçok coronavirüs tipi vardır şuan salgına sebep olan virüsde coronavirüs ailesine üye bir virüs tipidir ve COVID-19 adı verilen hastalığa sebep olmaktadır.
COVID-19 Nedir?
COVID-19, en son keşfedilen corona virüsü türünün sebep olduğu bir hastalıktır. 2019 yılında Çin’in Wuhan kentinde başlayan salgından önce bu yeni virüs ve hastalık bilinmiyordu.
Corona Virüsü Belirtileri Nelerdir?
En yaygın görülen corona virüsü belirtileri yani bu virüsün sebep olduğu COVID-19 hastalığının belirtileri şu şekildedir:
- Yorgunluk ve kuru öksürük
- Ağrı ve sızı
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- İshal
- Boğaz ağrısı
- Yüksek ateş
- Solunum güçlüğü
Yukarıda belirttiğimiz bu semptomlar genellikle hafiftir ve yavaş yavaş şiddetlenir. Bazı insanlara bu virüs bulaşsa bile herhangi bir semptom gelişmeyebilir ama iyi hissetmeyebilirler. Birçok insan bu hastalığa yakalanıp herhangi bir özel tedaviye gereksinim duymaksızın iyileşebiliyorlar. COVID-19 hastalığına yakalanan her 6 insandan 1’i ciddi bir şekilde hastalanıyor ve solunum güçlüğü çekiyorlar. Özellikle yaşlı, bağışıklığı düşük insanlarda ve yüksek kan basıncı, kalp problemleri veya diyabet gibi hastalıklara sahip olan insanlarda bu hastalık ciddi bir şekilde etkisini gösteriyor. Ateş, öksürme ve solunum güçlüğü yaşayanların mutlaka tıbbi merkezlere başvurması çok önemlidir.
Corona Virüsü Nasıl Yayılıyor?
İnsanlar, virüsü COVID-19 hastalığına yakalanan diğer insanlardan kolaylıkla kapabilirler. Hastalık, insandan insana burundan veya ağızdan çıkan damlacıklarla bulaşabilir. Bir kişi COVID-19 hastalığını öksürerek, hapşırarak veya korumasız bir şekilde nefes alıp vererek bile yayabilir.
COVID-19 hastalığı nesnelerden ve yüzeylerden de bulaşabilir. Kişi korunmasız bir şekilde virüs bulaşmış nesnelere ve yüzeylere dokunup elini ağzına, burnuna veya gözlerine temas ettirirse bu hastalığa yakalanabilir. Ayrıca insanlar havadaki virüs bulaşmış damlacıkları nefes yoluyla içine çekerek de virüsü kapabilir. Bu sebepten hasta olan kişiye 1 metreden fazla yaklaşmamanız çok önemlidir.
COVID-19 Virüsünün Kuluçka Süresi Ne Kadar?
Kuluçka süresi, virüse yakalanıldığı andan itibaren hastalığın semptomlarının görülmeye başlandığı zamana kadar geçen süreye denir. COVID-19 için kuluçka süresi birçok tahmine göre 1-14 gün arasıdır ve genellikle de 5 günden sonra hastalık semptomlarını göstermeye başlamaktadır. Tabi bu değerler dünya genelinde oluşan vakalardan gelen bilgilere göre sürekli olarak güncellenmektedir.
Corona Virüsünden Nasıl Korunmalıyız?
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre COVID-19 hastalığına yakalanma veya yayılma şansını azaltacak bazı basit önlemler şunlar:
- Ellerinizi düzenli olarak alkol bazlı ıslak mendille veya su ve sabunla temizleyin.
- Hapşıran veya öksüren insanlardan en az 1 metre uzakta durun.
- Ellerinizle ağzınıza, burnunuza ve gözlerinize dokunmaktan kaçının
- Sizin ve çevrenizdeki insanların bir solunum hijyenine sahip olduğundan emin olun yani hapşırdığınızda veya öksürdüğünüzde dirseğinizin iç kısmıyla veya tek kullanımlık bir mendille ağzınızı kapatın.
- Eğer iyi hissetmiyorsanız evden dışarı çıkmayın. Eğer solunum güçlüğü, ateş ve öksürük gibi semptomlara sahipseniz hemen en yakın hastaneye başvurun.
- Bağışıklık sisteminizi güçlü tutun, beslenmenize ve uyku düzeninize dikkat edin.
- Salgın süresi boyunca seyahatlerinizi erteleyin, kalabalık ortamlardan uzak durun ve insanlarla yakın temastan kaçının. Özellikle yaşlı ve diyabet, kalp problemi ve solunum yolları hastalığı olan insanların bu kurallara muhakkak uyması gerekmektedir.
Maske Takmak Corona Virüsünü Önler mi?
Maskeyi sadece COVID-19 semptomlarına sahipseniz kullanın. Tek kullanımlık maskeleri sadece 1 kez kullanın. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre eğer hasta değilseniz maske takmanız, maskeyi sadece ziyan etmiş olmanız anlamına gelir. Çünkü maskeler sizi hastalığa karşı tam anlamıyla korumaz hatta yanlış takılan maskeler ile virüslerin vücudunuza girmesini daha da kolaylaştırmış olursunuz. Dünya’daki maske stokundaki yetersizlikte düşünüldüğünde hasta olan insanların başkalarına hastalığı yaymama amacıyla maske takmaları gerekmektedir.
Corona Virüsü Cisimlerin Yüzeyinde Ne Kadar Süre Hayatta Kalabilir?
COVID-19 virüsünün cisimlerin yüzeyinde ne kadar uzun yaşadığı tam olarak bilinmiyor, fakat diğer corona virüsü türleri gibi bir davranış sergiliyor. Araştırmalar tüm corona virüslerinin cisimlerin yüzeylerinde birkaç saat veya birkaç gün varlıklarını sürdürebildiklerini ortaya koymuştur. Tabi bu durum cisim yüzeyinin tipine, sıcaklığa veya çevre ortamın nemine bağlı olarak değişmektedir.
Eğer bir yüzeye virüsün bulaştığını düşünüyorsanız, basit bir dezenfektan ile temizleyip kendinizi ve diğer insanları koruyun. Ellerinizi alkollü ıslak mendille veya su ve sabunla yıkayın. Ellerinizle ağzınıza, gözlerinize ve burnunuza dokunmayın.
Antibiyotikler Corona Virüsüne Karşı Etkili mi?
Hayır. Antibiyotikler virüslere karşı etkisizdir ve sadece bakteriyal enfeksiyonlara karşı etki gösterirler. COVID-19 da virüslerin sebep olduğu bir hastalık olduğu için antibiyotikler bu hastalığı tedavi edemez.
COVID-19 ile SARS Aynı Hastalık mı?
Hayır. COVID-19 ve 2003 yılında görülen Ağır Akut Solunum Yolu Yetersizliği Sendromu (SARS) genetik olarak birbirleri ile bağlantılı olsalar da, yol açtığı hastalıklar oldukça farklıdır.
SARS, COVID-19’a göre çok daha öldürücüdür ancak daha az bulaşıcıdır. 2003 yılından bu yana SARS’a bağlı herhangi bir salgın görülmemiştir.
Kaynak: WHO
Not: Sağlık Bakanlığı, Corona Virüsü ile ilgili Alo 184 hattından danışmanlık hizmeti vermektedir.
Bu salgın zamanlarında mecbur değilseniz dışarı çıkmayın ve evinizde kalın. Ancak bu şekilde corona virüsü salgınının önüne geçilebilir.
