10 Madde ile Hava Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Hava, dünya üzerinde canlılığın sürdürülebilmesi için oldukça önemli bir maddedir. Ayrıca uçakların uçması, mevsimlerin oluşması ve sıcaklığın dengelenmesi gibi etkileri de vardır. Şimdi gelin 10 basit madde ile Hava nedir? Havanın Özellikleri Nelerdir? Beraber inceleyelim.
Hava Nedir? Havanın Özellikleri Nelerdir?
Hava nedir? Bu maddeyi nasıl tanımlayabiliriz? Hava, çevremizi saran ve yaşamamızı sağlayan görünmez bir büyük oranda gaz formunda olan bir karışımdır. Çeşitli gaz karışımlarından, katı partiküllerden ve sudan oluşan bir maddedir. Şimdi gelin havayı özelliklerine göre alt başlıklar halinde inceleyelim.
1) Hava Büyük Oranda Bir Gazdır.
Farklı türden gazlardan meydana gelen hava, her yerdedir fakat onu göremeyiz. Dünya atmosferindeki hava, %78 oranında nitrojen, %21 oranında da oksijen ve %1 oranında da karbondioksit, neon ve hidrojen gibi diğer gazlardan oluşmaktadır.
2) Hava Sadece Gaz Değildir.
Havanın gaz olduğu düşünülse de, tamamen bir gaz değildir. Çünkü hava ayrıca katı ve sıvı parçacıklarda içerir. Hava içerisindeki bu parçacıklara aerosol denir. Toz ve polen gibi bazı aerosoller, rüzgarın esmesiyle doğal olarak toplanır. Fakat hava ayrıca araçlardan ve fosil yakıtlı güç santrallerinden atılan is, duman ve diğer parçacıkları da taşır. Bunlar da hava kirliliğinin en temel etkenleridir.
3) Hava Canlılar için Oldukça Önemlidir
İnsanların, hayvanların ve bitkiler yaşamlarını devam ettirebilmeleri için nefes almaları gerekmektedir. Nefes alma işlemi solunumun bir parçasıdır. Solunum boyunca, canlı havadan oksijen alır ve havaya karbondioksit verir. Bitkiler de bu işlemi geceleri gerçekleştirir. Çünkü gündüzleri bitkiler havadan karbondioksit alıp, oksijen vererek bir nevi havayı temizler.
4) Havadaki Karbondioksit Miktarı Hem İyi Hem de Kötüdür
Hayvanlar ve insanlar nefes alırken havaya karbondioksit (CO2) verirler.Bitkiler de fotosentez işlemi ile bu gazı kullanarak oksijen ve besin üretirler. Ayrıca karbondioksit sera gazları arasındadır ve bu gazlar atmosferde normal bir oranda olduğunda dünyanın aşırı soğumasını önler. Fakat günümüzde araçlardan, endüstriyel uygulamalardan, fosil yakıtlı güç santrallerinden açığa çıkan karbondioksit, atmosferdeki sera gaz oranını arttırarak küresel ısınmaya sebep olmaktadır.
5) Havada Su da Bulunur
Yaz aylarında “nem” sözcüğünü sürekli kullanırız. Peki aslında nem nedir? Bağıl nem havanın yağmura dönüşmeden önce tutabildiği su miktarıdır. En yüksek nem oranı yağmur yağmadan hemen önce havada görülür ve %100’e yakın bir değerdedir.
6) Hava Yükseğe Çıkıldıkça Değişir
Hava normalde hafif bir madde gibi gözükür. Hava dünya yüzeyine doğru çekilir buna hava basıncı diyebiliriz. Deniz seviyesinde yüksek hava basıncını hissedersiniz çünkü tüm atmosferin ağırlığı üstünüze etki eder. Fakat yerden yükseklere çıkınca havanın size uyguladığı basınç düşecektir. Çünkü daha az miktarda atmosfer üzerinize etki etmektedir. Bu sebepten ani bir şekilde atmosferin yüksek noktalarına yükseldiğiniz zaman, hava basıncı farkı sebebiyle kulaklarınızda kanamalar meydana gelebilir.
7) Hava Bizi Dış Etkenlere Karşı Korur
Hava ile dolu bir atmosfere sahip olduğumuz için oldukça şanslıyız. Atmosferde yer alan hava Dünyamızı aşırı soğumadan veya ısınmadan koruyan bir yalıtım katmanıdır. Havada yer alan ozon gazı da ayrıca bizleri aşırı güneş ışınına karşı korur. Atmosferimizdeki hava bizleri meteorlara karşı da korur. Meteorlar, atmosfere girdiği zaman hava ile temas ederek yanarak küçük parçalar halinde yeryüzüne ulaşır.
8) Havada Canlılık da Vardır
Karada ve suda birçok yaşam formu yaşamaktadır. Peki hava da yaşayan organizmalardan haberiniz var mı? Hava içerisinde yaşayan bu küçük mikroorganizmalara bioaerosol denir. Bu mikroplar uçamasa bile havanın akışı, rüzgar veya yağmurlar ile uzun mesafeler katedebilirler.
9) Hava Çok Güçlü ve Hızlıdır
En sakin hava şartlarının olduğu zaman bile çevremizdeki hava sürekli hareket halindedir. Rüzgarlar hava kütlelerinin hareketini sağlar. Yeryüzünde bugüne kadar kayıt edilmiş en şiddetli rüzgar saatte 405 km olarak ölçülmüştür. Rüzgar ayrıca tohumları, tozları ve polenleri de uzak mesafelere sürükler.
10) Hava Kirliliği İndeksi
Hava kirliliği, hava kalite indeksi AQI ile ölçülür. Düşük AQI, daha temiz hava anlamına gelir. AQI, değeri 100’ün üstündeyken dışarıda iseniz bu tüm gün direk araç egzozunu soluduğunuz anlamına gelir. Kötü hava kalitesi özellikle orman yangınları sırasında, araç yoğunluğu fazla, kalabalık ve sanayileşmiş şehirlerde görülür. Yaşadığınız yerde AQI değeri 100’ün üzerine çıktığında dışarıda fazla zaman geçirmemelisiniz.
Kaynak: NASA
Hava ve özellikleri ile ilgili sorularınızı ve görüş önerilerinizi yorum olarak bizimle paylaşabilirsiniz.